Nếu cậu muốn có một người bạn - Ngữ văn 6 Tập 1 Kết nối tri thức

(1) Hãy ghi lại một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân. Điều gì khiến các em trở thành đôi bạn thân?

Gợi ý:

- Một số từ miêu tả cảm xúc của em khi nghĩ về một người bạn thân: yêu mến, tự hào, biết ơn…

- Điều khiến hai người trở thành đôi bạn thân: có cùng sở thích, sự thấu hiểu để đồng cảm và chia sẻ…

(2) Em và người bạn thân ấy đã làm quen với nhau như thế nào?

Gợi ý:

- Em và bạn quen nhau khi mới vào lớp 1, ngồi cùng bàn với nhau. 

- Hoặc em và bạn gặp nhau trong thư viện của trường, cùng đọc chung một cuốn sách yêu thích. 

- Hoặc trên đường về xe em bị hỏng, bạn giúp em đưa xe đến tiệm sửa chữa….

a. Cuộc gặp gỡ của hoàng tử bé và con cáo:

* Hoàng tử bé:

- Xuất thân: đến từ một hành tinh khác

- Mục đích đến Trái Đất: tìm kiếm bạn bè và tìm hiểu nhiều điều.

- Tâm trạng trước đó: buồn bã, cô đơn vì không tìm thấy bạn bè.

- Sau khi được cảm hóa: nhận ra ý nghĩa của bông hồng, của những vật đã được cảm hóa hoặc cảm hóa mình.

- Tự căn dặn bản thân: có trách nhiệm với những gì bạn đã cảm hóa.

* Con cáo:

- Nguồn gốc: đến Trái Đất

- Mục đích: Chưa được cảm hóa, muốn được hoàng tử bé cảm hóa mình.

- Tâm trạng trước đó:

• Suy nghĩ về con người: phiền toái (có súng và đi săn), việc được nhất là nuôi gà.
• Thấy trên Trái Đất có đủ thứ chuyện.
• Buồn bã, chán nản vì chẳng có gì là hoàn hảo cả.
• Cảm thấy cuộc sống thật đơn điệu: "Mình săn gà, con người săn mình. Mọi con gà đều giống nhau, mọi con người đều giống nhau. Cho nên mình hơi chán".

=> Mong muốn được cảm hóa: "Bạn làm ơn hãy cảm hóa mình đi".

- Sau khi được "cảm hóa":

• Buồn bã: "Mình sẽ khóc mất" khi hoàng tử bé đến lúc phải ra đi.
• Nhắc nhở hoàng tử bé phải có trách nhiệm với những gì mình đã cảm hóa.

b. Ý nghĩa của cuộc trò chuyện:

- Mối quan hệ giữa cảm hóa và tình bạn:

• "Cảm hóa" - đó là thứ bị lãng quên lâu lắm rồi.
• Nó có nghĩa là "làm cho gần gũi hơn…"

=> Tình bạn được xây dựng trên cơ sở của "cảm hóa".

- Cách thức của sự cảm hóa: cần phải kiên nhẫn mỗi ngày, mỗi ngày lặng lẽ xích lại gần vì lời nói là nguồn gốc mọi sự hiểu lầm.

- Ý nghĩa của việc "cảm hóa":

• Với cáo: sẽ được "chiếu sáng", biết thêm một tiếng chân khác khiến cáo chui ra khỏi hang chứ không còn trốn vào lòng đất. Sau khi được cảm hóa thì lúa mì vốn chẳng có ích gì cho cáo sẽ là thứ gợi đến hoàng tử bé mỗi khi thấy nó. Khi chia tay rất buồn nhưng vẫn có được nhiều thứ.
• Với hoàng tử bé: ý nghĩa bông hoa hồng của mình - "đã cảm hóa mình". Khi thăm lại vườn hồng, cảm thấy bông hoa của mình là duy nhất. Nhận ra những thứ cốt lõi phải được cảm nhận bằng trái tim, trách nhiệm với những gì đã cảm hóa.

a. Tác giả:

- Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri (1900 - 1944) là nhà văn lớn người Pháp.

- Ông là phi công và từng tham gia chiến đấu trong Chiến tranh thế giới thứ hai.

- Hầu hết các tác phẩm của ông lấy đề tài, cảm hứng từ những chuyến bay và cuộc sống của người phi công.

- Ngòi bút của Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri đậm chất trữ tình, trong trẻo, giàu cảm hứng lãng mạn.

- Một số tác phẩm tiêu biểu: Bay đêm, Cõi người ta, Phi công thời chiến, Hoàng tử bé…

b. Tác phẩm:

* Xuất xứ:

- Hoàng tử bé được xuất bản lần đầu tiên năm 1943, là tác phẩm nổi tiếng nhất của Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri.

- Tác phẩm từng được bình chọn là tác phẩm văn học hay nhất thế kỉ XX của Pháp, được dịch ra hơn 250 thứ tiếng.

- Đoạn trích "Nếu cậu muốn có một người bạn" thuộc chương XXI kể về cuộc gặp gỡ bất ngờ giữa hoàng tử bé và một con cáo trên trái đất. Nhan đề của đoạn trích do người biên soạn đặt.

* Tóm tắt Nếu cậu muốn có một người bạn:

Khi vừa đến Trái Đất, hoàng tử bé nhìn thấy một vườn hoa hồng và nhận ra rằng ở hành tinh của mình,cậu chỉ có "một bông hoa tầm thường". Phát hiện này khiến cậu buồn bã, thất vọng, nằm dài tên cỏ và khóc. Đúng lúc đó thì một con cáo xuất hiện. Cáo đã trò chuyện với hoàng tử bé về Trái Đất, và thế nào là cảm hóa. Nó yêu cầu cậu bé hãy cảm hóa mình. Trước khi chia tay, cáo đã giải thích cho cậu nghe đóa hoa của cậu là duy nhất và đặc biệt vì bông hoa đó đã cảm hóa được cậu.

* Bố cục: Tìm hiểu theo 2 mạch nội dung chính của câu chuyện như sau:

- Phần 1: Cuộc gặp gỡ của hoàng tử bé và con cáo.

- Phần 2: Ý nghĩa của cuộc trò chuyện.

Bài tập: Từ văn bản Nếu cậu muốn có một người bạn, viết đoạn văn suy nghĩ về tình bạn.

a. Hướng dẫn giải:

- Đọc lại văn bản Nếu cậu muốn có một người bạn thâu tóm bài học rút ra được. Sau đó, vận dụng vào viết đoạn văn suy nghĩ về tình bạn.

b. Lời giải chi tiết:

Đọc văn bản Nếu cậu muốn có một người bạn chúng ta có thể cảm nhận được những bài học quý giá về tình bạn, trong cuộc sống nếu không có tình bạn thì sẽ không còn thú vị nữa. Do đó, có thể thấy ngoài tình cảm gia đình ra, còn luôn luôn tồn tại thứ tình cảm không kém phần thiêng liêng, quan trọng, đó chính là tình bạn. Đó là thứ tình cảm vô cùng quý giá, giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, thử thách, những trở ngại. Tình bạn mang đến cho ta một sức mạnh thần kì mà khó có thể định nghĩa được. Bạn bè sẽ là người sát cánh bên ta, chia sẻ cùng ta những niềm vui, nỗi buồn, những tâm sự. Tình bạn cũng giống như một mầm non, nếu ta biết nâng niu, trân trọng trong từng khoảnh khắc thì nó sẽ luôn lớn mãi và phát triển bền vững. Nhưng nếu ta để nó úa tàn thì sẽ không thể níu kéo được nữa. Để có một tình bạn đẹp, điều này không khó những cũng chẳng dễ dàng, quan trọng là sự thấu hiểu. đồng cảm với nhau. Vì vậy, hãy biết trân quý lấy tình bạn đẹp mà mỗi chúng ta đang có và vun đắp cho nó ngày càng bền chặt hơn.

- Học xong bài này, các em cần nắm:

+ Nắm được nội dung, ý nghĩa của bài Nếu cậu muốn có một người bạn.

+ Hiểu được vai trò của cảm hóa trong cuộc sống.

+ Có thái độ trân trọng, xây dựng tình bạn đẹp.

Nếu cậu muốn có một người bạn mang đến cho các em bài học có ý nghĩa về tình bạn: Tình bạn phải được xây dựng dựa trên sự thấu hiểu, kiên nhẫn. Để hiểu hơn về văn bản này, các em có thể tham khảo bài soạn chi tiết hoặc tóm tắt dưới đây:

• Soạn bài Nếu cậu muốn có một người bạn
• Soạn bài Nếu cậu muốn có một người bạn tóm tắt

Các em học sinh thân mến khi gặp những vấn đề khó khăn trong việc tìm hiểu bài học này, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em. 

Bài học Nếu cậu muốn có một người bạn nói về cuộc trò chuyện của hoàng tử bé và con cáo nhưng để lại nhiều bài học mang ý nghĩa sâu sắc. Các em có thể tham khảo thêm một số bài văn mẫu hay về văn bản Nếu cậu muốn có một người bạn dưới đây: