Mời các em cùng HOC247 tham khảo nội dung Ôn tập chủ đề 3: Khối lượng riêng và áp suất trong chương trình Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều để củng cố kiến thức và nâng cao kỹ năng giải các dạng bài tập về khối lượng riêng, áp suất và moment lực. Nội dung chi tiết các em tham khảo bài giảng dưới đây!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Khối lượng riêng
- Khối lượng riêng của một chất được xác định bằng khối lượng của một đơn vị thể tích chất đó.
\(D = \frac{m}{V}\)
- Một số đơn vị đo khối lượng riêng thường dùng là kilôgam trên mét khối, kí hiệu là kg/m³; gam trên centimét khối, kí hiệu là g/cm³.
- Để xác định được khối lượng riêng bằng thực nghiệm, cần xác định được khối lượng và thể tích tương ứng với khối lượng ấy.
1.2. Tác dụng của chất lỏng lên vật đặt trong nó
- Định luật Acsimet: Chất lỏng tác dụng lên vật đặt trong nó một lực đẩy hướng thẳng đứng lên trên (lực đẩy Acsimet), có độ lớn bằng trọng lượng phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
FA = d x V
- Khi thả một vật trong chất lỏng, vật sẽ nổi lên nếu khối lượng riêng của vật nhỏ hơn khối lượng riêng của chất lỏng, vật sẽ chìm xuống nếu khối lượng riêng của vật lớn hơn khối lượng riêng của chất lỏng.
1.3. Áp suất
- Áp suất được tính bằng áp lực tác dụng lên một đơn vị diện tích mặt bị ép.
- Nếu kí hiệu p là áp suất, F là áp lực, S là diện tích mặt bị ép, ta có
\(p = \frac{F}{S}\)
Đơn vị của áp suất là pascal, kí hiệu là Pa.
- Có thể thay đổi áp suất tác dụng lên một diện tích mặt bị ép bằng cách thay đổi áp lực hoặc thay đổi diện tích mặt bị ép.
1.4. Áp suất chất lỏng và chất khí
- Chất lỏng tác dụng áp suất lên thành bình, đáy bình và lên các vật nhúng trong nó.
- Áp suất tác dụng vào chất lỏng được truyền đi nguyên vẹn theo mọi hướng.
- Khí quyền tác dụng một áp suất lên mọi vật trên Trái Đất theo mọi phương.
- Áp suất không khí được ứng dụng nhiều trong đời sống.
Bài tập minh họa
Ví dụ 1: Trong bình thông nhau gồm hai nhánh, nhánh lớn có tiết diện gấp đôi nhánh nhỏ. Khi chưa mở khóa T, chiều cao của cột nước ở nhánh lớn là 30 cm. Tìm chiều cao cột nước ở hai nhánh sau khi đã mở khóa T và khi nước đã đứng yên. Bỏ qua thể tích của ống nối hai nhánh.
A. 10 cm
B. 20 cm
C. 30 cm
D. 40 cm
Hướng dẫn giải
Gọi diện tích tiết diện của ống nhỏ là s, ống lớn là 2s (vì gấp đôi ống nhỏ).
Do thể tích nước trong bình thông nhau là không đổi nên ta có:
2s.30 = s.h + 2s.h
⇒ h = 20 cm
Đáp án B
Ví dụ 2: Ba vật khác nhau đồng, sắt, nhôm có khối lượng bằng nhau, khi nhúng vật ngập trong nước thì lực đẩy của nước tác dụng vào vật nào là lớn nhất, bé nhất? Hãy chọn thứ tự đúng về lực đẩy Ac-si-met từ lớn nhất đến bé nhất biết khối lượng riêng của đồng là 8900kg/m3, sắt là 7800kg/m3, nhôm là 2700kg/m3.
A. Nhôm - sắt - đồng
B. Sắt - nhôm - đồng
C. Nhôm - đồng - sắt
D. Đồng - nhôm – sắt
Hướng dẫn giải
Ta có công thức lực đẩy Acsimet: FA = d x V
Thể tích của vật: V = m/D
Theo bài ra, ta có khối lượng các vật là bằng nhau nên vật nào có khối lượng riêng lớn thì thể tích sẽ càng nhỏ.
Dđồng > Dsắt > Dnhôm => Vđồng < Vsắt < Vnhôm
Mà thể tích của vật tỷ lệ thuận với lực đẩy Acsimet nên: FA đồng < FA sắt < FA nhôm
Vậy đáp án đúng là A. Nhôm - sắt - đồng
Luyện tập Ôn tập chủ đề 3 Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều
Học xong bài này các em cần biết:
- Cách tính khối lượng riêng
- Tác dụng của chất lỏng lên vật đặt trong nó
- Cách tính áp suất
- Áp suất chất lỏng và chất khí
3.1. Trắc nghiệm Ôn tập chủ đề 3 Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm KHTN 8 Cánh diều Ôn tập chủ đề 3 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK Ôn tập chủ đề 3 Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập KHTN 8 Cánh diều Ôn tập chủ đề 3 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Giải Bài tập 1 trang 90 SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều – CD
Giải Bài tập 2 trang 90 SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều – CD
Giải Bài tập 3 trang 90 SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều – CD
Giải Bài tập 4 trang 90 SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều – CD
Giải Bài tập 5 trang 90 SGK Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều – CD
Hỏi đáp Ôn tập chủ đề 3 Khoa học tự nhiên 8 Cánh diều
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!