Khoa học tự nhiên 8 CTST Bài 27: Sự truyền nhiệt

a. Tìm hiểu về sự dẫn nhiệt

- Dẫn nhiệt là sự truyền năng lượng nhiệt từ vùng có nhiệt độ cao sang vùng có nhiệt độ thấp hơn thông qua va chạm giữa các phân tử, nguyên tử.

b. Phân tích công dụng của vật dẫn nhiệt tốt và cách nhiệt tốt

- Vật dẫn nhiệt tốt là vật được làm bằng chất dẫn nhiệt tốt. Các kim loại dẫn nhiệt tốt nên chúng thường được dùng làm dụng cụ đun nấu, bàn là, bộ tản nhiệt cho máy móc, ...

- Vật cách nhiệt tốt là vật được làm bằng chất dẫn nhiệt kém. Len, nhựa, cao su, không khí, ... cách nhiệt tốt nên chúng được dùng làm trang phục mùa đông, tay cầm của dụng cụ đun nấu, cửa sổ cách nhiệt, ...

=> Chất rắn dẫn nhiệt tốt, chất lỏng và chất khí dẫn nhiệt kém.

Hình 27.1. Một số vật: a) dẫn nhiệt tốt; b) cách nhiệt tốt

- Đối lưu là sự truyền năng lượng nhiệt bởi các dòng chất lỏng hay chất khí từ vùng nóng hơn lên vùng lạnh hơn. 

- Đối lưu là hình thức truyền nhiệt chủ yếu trong chất lỏng và chất khí.

Hình 27.2. a) Sự đối lưu trong nước đun nóng

b) Bố trí thí nghiệm tìm hiểu sự đối lưu trong chất khí

a. Tìm hiểu về bức xạ nhiệt

- Bức xạ nhiệt là sự truyền năng lượng nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Khi một vật nhận được bức xạ nhiệt, nó sẽ nóng lên.

Hình 27.3. Bức xạ nhiệt từ các nguồn nhiệt

b. Mô tả sự truyền năng lượng trong hiệu ứng nhà kính

Hình 27.4. Nhà kính

- Mặt Trời truyền năng lượng đến Trái Đất là nhờ bức xạ nhiệt. Giữa Mặt Trời và Trái Đất là khoảng chân không, do đó không có những hình thức truyền nhiệt khác. Bức xạ nhiệt có thể truyền trong chân không.

- Hiệu ứng nhà kính (greenhouse effect) là kết quả của việc tác dụng giữ bức xạ nhiệt. Hiệu ứng nhà kính là hiện tượng bức xạ nhiệt bị giữ lại, làm nóng không khí bên trong nhà kính.

Hình 27.5. Sự truyền năng lượng nhiệt trong hiệu ứng nhà kính của khí quyển

Ví dụ 1: Ở xứ lạnh tại sao người ta thường làm cửa sổ có hai hay ba lớp kính? Chọn câu trả lời đúng nhất?

A. Đề phòng lớp này vỡ thì còn có lớp khác.

B. Không khí giữa hai tấm kính cách nhiệt tốt làm giảm sự mất nhiệt trong nhà.

C. Để tăng thêm bề dày của kính.

D. Để tránh gió lạnh thổi vào nhà.

Hướng dẫn giải

Ở xứ lạnh tại sao người ta thường làm cửa sổ có hai hay ba lớp kính vì: Không khí giữa hai tấm kính cách nhiệt tốt làm giảm sự mất nhiệt trong nhà

Đáp án B

Ví dụ 2: Đứng gần một bếp lửa, ta cảm thấy nóng. Nhiệt lượng truyền từ ngọn lửa đến người bằng cách nào?

A. Sự đối lưu.

B. Sự dẫn nhiệt của không khí.

C. Sự bức xạ.

D. Chủ yếu là bức xạ nhiệt, một phần do dẫn nhiệt.

Hướng dẫn giải

Nhiệt lượng truyền từ ngọn lửa đến người bằng sự bức xạ

Đáp án C

Học xong bài này các em cần biết:

– Lấy được ví dụ về hiện tượng dẫn nhiệt, đối lưu, bức xạ nhiệt và mô tả sơ lược được sự truyền năng lượng trong mỗi hiện tượng đó.

– Phân tích được một số ví dụ về công dụng của vật dẫn nhiệt tốt, công dụng của vật cách nhiệt tốt.

– Mô tả được sơ lược sự truyền năng lượng trong hiệu ứng nhà kính.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm KHTN 8 Chân trời sáng tạo Bài 27 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt từ tốt hơn đến kém hơn nào dưới đây đúng?

  • A.  Nhôm, không khí, nước.
  • B. Nhôm, nước, không khí.
  • C. Không khí, nhôm, nước.
  • D. Không khí, nước, nhôm.

• Câu 2:

  Đối lưu là hình thức truyền nhiệt

  • A. chỉ của chất khí.
  • B. của chất khí và chất lỏng.
  • C. chỉ của chất lỏng.
  • D. của chất lỏng và chất rắn.

• Câu 3:

  Bức xạ nhiệt là

  • A. sự truyền nhiệt qua chất rắn.
  • B. sự truyền nhiệt qua không khí.
  • C. sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng.
  • D. sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi theo đường gấp khúc.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập KHTN 8 Chân trời sáng tạo Bài 27 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Đang cập nhật câu hỏi và gợi ý làm bài.

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!