M. Gorki từng nói: Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới. Em có suy nghĩ về câu nói trên.

   Mỗi chúng ta, đặc biệt là những con người trong xã hội hiện đại, có lẽ ai cũng đã từng mua, từng đọc ít nhất là một vài cuốn sách. Sách từ lâu đã được biết đến là một người bạn đồng hành tin cậy trong cuộc sống của con người. Bàn về vai trò to lớn của sách trong đời người, M.Gorki từng nói: “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”.

   Giải thích câu nói của văn hào Nga sẽ giúp ta có cách hiểu sâu sắc hơn về tầm quan trọng của sách. “Sách” là nơi tập trung tri thức phục vụ đời sống con người, về hình thức, trước đây sách có thể làm từ chất liệu tre, giấy, nhưng cùng với quá trình hiện đại hóa, giờ đây chúng ta có sách điện tử…“Chân trời mới” - ẩn dụ chỉ những khoảng tri thức mới, điều mới mẻ, tốt đẹp, những hiểu biết mang tính sâu rộng hơn. “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới” có nghĩa là đối với M,Gorki mà nói, sách chính là công cụ giúp ông có thêm những hiểu biết mới về thế giới, nhờ sách, M.Gorki nhìn nhận được những điều mới mẻ trong cuộc đời. Điều ấy có lẽ không phải chỉ đúng với Gorki mà đúng với tất cả mọi người trong xã hội.

   Thực tế sẽ chứng minh vì sao sách lại “mở ra trước mắt” con người “những chân trời mới”. Như mọi người đều biết, sách là nơi lưu trữ những tri thức, những thành tựu của con người có được trong quá khứ. Và mục đích người ta ghi lại bằng sách, là để thế hệ sau có thể học hỏi, nghiên cứu, khám phá. Chính bởi vậy, có thể nói, sách cung cấp cho con người những hiểu biết trên tất cả các lĩnh vực. Thông qua bất kì một quyển sách nào, chúng ta ít nhất cũng sẽ thu nhận được một điều mới mẻ nào đó. Từ cội nguồn của sách, bao nhiêu ý tưởng thú vị mang ý nghĩa đã ra đời…Chúng ta từ một đứa trẻ ngây thơ vừa mới chập chững bước vào lớp 1, để trở thành một người chững chạc và hiểu biết khi học hết lớp 12, đều nhờ một phần không nhỏ ở việc chúng ta được học các kiến thức trong sách vở hằng ngày. Những cuốn sách khoa học tự nhiên cung cấp cho con người kiến thức chuyên ngành. Những cuốn sách lịch sử lưu giữ, mở ra trước mắt ta “chân trời” quá khứ dân tộc, để ta hiểu và tự hào. Sách thiên văn học giúp ta tìm hiểu về vũ trụ, sách kĩ năng mở ra cho con người những hiểu biết về các kĩ năng mềm trong xã hội. Sách địa lí mở ra cho chúng ta hiểu biết về các địa điểm nổi tiếng thế giới mà không nhất thiết phải đến tận nơi, sách ẩm thực mở ra “chân trời” các món ăn…Đến với những cuốn sách văn học, ta lại có dịp được nhìn ra một “chân trời mới” ngay trong chính bản thân mình, đó là chân trời của tâm hồn, của cái đẹp…Còn rất nhiều những “chân trời mới” mà mỗi cuốn sách khác nhau đang sẵn sàng mở ra trước mắt con người, chỉ cần con người có khát khao khám phá.

   Sẽ có thể kể ra rất nhiều dẫn chứng về những người thành công nhờ hiểu đúng vai trò của sách. Ngay chính người đã nói câu nói trên cũng đã trở thành một nhà văn kiệt xuất của văn học Nga thế XX. Chúng ta biết đến Oprah Winfrey như một biểu tượng “truyền thông”, một tỉ phú da đen đầu tiên trên thế giới. Trước khi có được thành công ấy, bà đã trải qua những năm tháng tuổi thơ tủi nhục, bị cha mẹ bỏ rơi, bị xâm hại, là nạn nhân của phân biệt chủng tộc. Nhưng chính nhờ “làm quen với sách khi mới 3 tuổi và sớm phát hiện ra cả một thế giới thú vị từ sách để chinh phục”, đặc biệt nhờ thông điệp bà nhận ra từ cuốn sách“The Power of Now” của Eckhart Tolle: “giá trị tuyệt vời của thời điểm hiện tại. Không phải quá khứ, không phải tương lai mà chính là ngay bây giờ”, Oprah Winfrey đã vượt qua tất cả…Ngoài kia, khi hỏi bất cứ một người tốt chân chính nào về vai trò của sách, chắc chắn họ sẽ công nhận đó là thứ đóng vai trò to lớn làm nên giá trị con người họ hôm nay.

   Sách đóng vai trò đặc biệt quan trọng, vậy mà không phải lúc nào chúng ta cũng dành cho sách sự trân trọng xứng đáng. Chắc hẳn chúng ta không xa lạ gì với việc các em học sinh cấp 3 đốt sách vở trong suốt ba năm học ngay sau khi tốt nghiệp. Cũng không thiếu những hình ảnh sách vở quăng quật khắp nơi, không được giữ gìn cẩn thận, có những cuốn sách quý đôi khi còn bị đem ra bán theo cân…Rồi mỗi lần đọc sách, con người đọc một cách qua loa, hời hợt, đọc cốt nhiều chứ không cốt chất lượng, như thế làm sao có thể thực sự tìm được “chân trời mới” trong mỗi một cuốn sách. Tuy nhiên, nói đi cũng phải nói lại, hiện nay, trên thị trường cũng ngập tràn các loại sách, có nhiều người phát hành sách chỉ để thu lợi nhuận, nên lượng tri thức ở mỗi cuốn sách không cao, không đảm bảo, điều đó cũng làm giảm đi giá trị đích thực của sách.

   Vậy nên, để sách thực sự có thể mở ra trước mắt ta những chân trời mới, mỗi người cần thực sự hiểu và trân trọng giá trị của sách vở. Phải lựa chọn cho mình những cuốn sách thực sự cần thiết và bổ ích, đặc biệt phù hợp với hoàn cảnh, công việc của bản thân. Ngoài ra, cũng nên đọc thêm các loại sách bổ trợ kĩ năng và sách có thể giúp chúng ta có thêm hiểu biết về xã hội. Đọc sách không được đọc qua loa mà phải đọc thật kĩ, kết hợp vừa đọc vừa suy ngẫm, bởi đọc sách mà vô tội vạ, đọc qua loa sẽ chẳng đọng lại được điều gì, thế thì chân trời mới mãi vẫn chỉ là “chân trời mới”. Trong quá trình đọc sách, đặc biệt cần vận dụng linh hoạt những gì trong sách, không nên rập khuôn sáo rỗng, có như thế khả năng tư duy của bản thân mới được mở rộng và giới hạn của bản thân mới được khám phá.

   Tựu trung lại, sách “mở ra” trước mắt con người “những chân trời mới”, có nghĩa là “sách” là một cánh cửa để “mở ra” “chân trời”, còn khám phá “chân trời” ấy theo cách nào là việc của mỗi chúng ta. Điều quan trọng là phải nỗ lực biến “chân trời mới” trong mỗi cuốn sách trở nên quen thuộc hơn. Khi đó, con người thực sự sẽ nâng thêm một bậc vốn hiểu biết của mình. Câu nói của văn hào M.Gorki vẫn luôn mang giá trị thời đại sâu sắc.

Thế nào là sách tốt? Đó là một cuốn sách có thể giúp con người hiểu biết thật đúng đắn về cuộc sống để chúng ta hiểu biết mà có thái độ yêu ghét đúng đắn. Những cuốn sách đó phải khiến con người gần lại với nhau hơn. Chúng ươm mầm cho những tài năng tương lai. Chúng nuôi dưỡng, khích lệ những khát vọng vô cùng cao thượng. Sách còn khiến cho tâm hồn con người ngày càng phong phú và trong sáng như bầu trời xanh ngắt không gợn mây. Đó mới là sách tốt.

Còn sách xấu? Những cuốn sách này đã đưa ra những lời lẽ xảo trá để con người không thể biết được cuộc sống tươi đẹp xung quanh. Chúng đề cao dân tộc này nhưng lại bôi nhọ các dân tộc khác. Đó còn là những cuốn sách phản động, gây chia rẽ nội bộ trong một đất nước, một tập thể lớn. Như hồi kháng chiến chống Mỹ ở miền Nam Việt Nam. Để lừa bịp dân chúng, những tên trùm đế quốc đã tung ra rất nhiều cuốn sách phản động gây mất lòng tin trong xã hội. Thừa cơ đó chúng có thể đục nước béo cò, bắt được những cán bộ cách mạng của ta. Vì vậy khi đọc những cuốn sách này, con người ta không hề tăng thêm sự hiểu biết mà chỉ tăng thêm lòng ghen ghét, đố kị lẫn nhau. Tâm hồn người đọc sẽ bị hoen ố bởi những điều độc hại được viết ra trong những cuốn sách này.

Sách là kiến thức, đọc sách là một cách bồi dưỡng kiến thức, một thú vui tinh thần, một việc mà ta nên làm. Nhưng không phải sách nào cũng đọc được, ta phải biết chọn sách cho phù hợp với mình, phải biết chọn sách tốt để đọc. Nếu chọn đúng loại sách, sách sẽ đem lại những điều ta cần biết, cần học hỏi, giúp ta sống đẹp hơn. Đọc sách là để rút ra những kinh nghiệm. Ngoài biết cách chọn sách, ta còn phải biết cách đọc. Vậy đọc như thế nào cho đúng? Đọc mà khòng biết vận dụng thì cũng chẳng có ích gì. Vì thế không chỉ đọc, ta còn phải biết ứng dụng những điều đó vào cuộc sống hàng ngày. Như thế đọc sách mới có ý nghĩa.

Lênin nói: "Không có sách thì không có tri thức, không có tri thức thì không có chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản". Sách đã trở thành vô cùng quan trọng đối với con người. Không có sách thì con người sẽ không có kiến thức, văn minh nhân loại sẽ lụi tàn. Sách có giá trị to lớn và gắn liền với sự phát triển của đời sống hàng ngày.

Từ một cậu bé mồ côi, thất học,Alesei Peshkov đã vươn lên trở thành M.Gorki – nhà văn bậc thầy của giai cấp vô sản, con người được nhân dân thế giới kinh trọng vì một vốn hiểu biết văn hóa vừa rộng lớn vừa sâu sắc. Nhờ đâu? Nhờ một nghị lực sống phi thường đã tìm gặp được một thứ tài sản phi thường: sách.
Nói đến M.Gorki, không thể không nói đến tự học, do đó không thể không nói đến sách. Chính ông đã nói đến tác động ghê gớm của sách đối với mình trong một lời phát biểu giản dị: "Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới".
Câu nói ấy hàm chứa một ý nghĩa phong phú và một chân lí, một lời khuyên.
Từ lâu con nguời đã biết đến sự kì diệu của sách. Sách, đó là cái thẩn bí trong những cái thần ki mà nhân loại đã sáng tạo nên. Thật không thế hình dung một nền văn minh mà không có sách. Từ hàng nghìn năm trước chưa có chữ in, chưa có máy in, chưa có cả giấy bút nũa, thì nhân loại đã nghĩ đến sách rõi, đã có những hình thức đầu tiên của sách. Sách là cái cần có của con người lưu giữ và truyền lại cho người khác, cho thế hệ khác, những hiểu biết của mình về thế giới xung quanh, những khám phá về vũ trụ, về con người, cả những ý nghĩ, những quan niệm, những mong muốn về cuộc sống cần gửi đến cho mọi người và trao gửi đến đời sau.
Sách, đó là kho tàng chứa đựng những hiểu biết của con người đã được khám phá, chọn lọc, thử thách, tổng hợp. Sách là nơi kết tinh những tư tưởng tiên tiến nhât của các thời đại, những hoài bão mạnh mẽ nhất, những tình tha thiết nhất của con người. Chỉ có những gì mà con người cảm thấy bức xúc cần nói, cần truyền lại, mới đi vào sách.
Tác động của sách không hề bị giới hạn bởi thời gian và không gian. Con ngưòi ngày nay vẫn không giảm sút hứng thú tìm lại những trang sách đã có hàng mấy nghìn năm nay, từ những hình vẽ bí hiểm trên những phiến đất sét những chữ cái từ lâu đã trở nên lạ lùng trên các tấm da cừu, những con chữ tượng hình trên các thẻ tre… cho đến hôm nay, những cuốn sách được in hàng loạt bằng những máy in điện tử hiện đại. Một người sống ở một làng héo lánh châu Á cũng có thể đọc được cuốn sách của một người viết từ một đất nước xa xôi ở châu Mĩ. Thật có thể không ngoa rằng: có sách, các thế kỉ và các dân tốc xích lại gần nhau.
Sách là thế, sách có sức mạnh như thế cho nên M.Gorki đã rất có lí khi nói "Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới".
Sách đưa đến cho người đọc những hiểu biết mới mẻ về thế giới xung quanh, về vũ trụ bao la, về những đất nước và dân tộc xa xôi. Những quyển khoa học có thể giúp người đọc khám phá ra vũ trụ vô tận với những quy luật của nó, hiểu được quả đất tròn mang trên mình nó bao nhiêu đất nước khác nhau với những hoàn cảnh thiên nhiên khác nhau. Những quyển sách xã hội học giúp hiểu biết về đời sống con ngưòi trên các phần đất khác nhau đó với những đặc điếm về kinh tế, lịch sử, văn hóa, những truyền thông, những khát vọng. Sách, đặc biệt là những cuốn sách văn học, giúp ta hiểu biết về đời sống bên trong của con người, qua các thời kì khác nhau, ở các dân tộc khác nhau, nhưng niềm vui và nỗi buồn, hạnh phúc và đau khổ, những khát vọng và đấu tranh của họ.
Sách còn giúp người đọc phát hiện ra chính mình, hiếu rõ mình là ai giữa vũ trụ bao la này, hiểu mỗi ngưòi có mối quan hệ như thế nào với người khác, với tất cả mọi người trong cộng đồng dân tộc và cộng đồng nhân loại này. Sách giúp người đọc hiểu được đâu là hạnh phúc, đâu là nỗi khổ của mỗi người và phải làm gì để sống cho đúng và đi tới một cuộc đời thật sự. Sách mở rộng những chân trời ước mơ và khát vọng.
Đã từng có những cuốn sách không chỉ "mở rộng những chân trời mới" cho người, trăm người, triệu người, mà cho cả nhân loại. Những trang sách Bruno, Galie về quả đất và thái dương hệ đã mở ra cho loài người một thời mới trên con đường chinh phục tự nhiên. Những trang sách của Dacuyn về các giống loài không chi giúp con người hiểu rõ về các giống loài sinh vật mà còn hiểu rõ hơn về chính con người. Sách của Secspia, của Diderro, Monteskier, của Mac, Angghen… thực sự đã giúp con ngưòi làm những cuộc cách mạng. Đọc Bangdac ta hiểu về thế giới tư bản với sức mạnh lạ lùng của đồng tiền. Đọc thơ Tago, thơ Lý Bạch, Đỗ Phủ, ta hiểu đời sông và tâm hồn của cả những dân tộc. Đọc Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương, Cao Bá Quát… ta hiểu xưa cha ông ta từng đau khổ và ước mơ những gì… Thật không sao kể hết những chân trời" mà các trang sách đã mở rộng trước mắt ta. Có thể nói một tóm tắt rằng: lợi ích của sách là vô tận. Ta đồng ý với lời nhận xét của M.Gorki cũng là tiếp nhận lời khuyên bao hàm chứa trong câu nói ấy: Hãy đọc sách, cố gắng đọc sách càng nhiều càng tốt.
Tuy nhiên, chẳng lẽ đó là một lời khuyên vô điều kiện? Ngẫm cho kĩ, ta vẫn thấy có một khoảng trống cần cân nhắc trong lời khuyên ấy. Vì sao? Vì không phải mọi quyển sách đều "mở rộng những chân trời mới".
Từ khi xuất hiện chủ nghĩa tư bản, mọi vật dụng của con người, trong đó có sách, đều trở thành hàng hóa. Sách không chỉ là cái do con người viết ra cho ngưòi đọc, mà còn là một món hàng cho những ông chủ nhà in, chủ nhà xuất bản kiếm lời. Mục đích của những ông chủ ấy, nói chung, không phục vụ nhân loại mà để kiếm lợi nhuận, lợi nhuận tối đa. Vì thế, thị trường sách, không phải bao giờ cũng chỉ có những cuốn sách tốt thực sự phục vụ mục đích cao cả của con người, mà còn có rất nhiều những cuốn mục đích kiếm lời, đã gây tác hại không nhỏ cho con người.
Thế nào là sách tốt? Đó là những cuốn sách phản ánh chính xác quy luậ tự nhiên và của đời sống xã hội. Chúng giúp con người ta hiểu rõ về số phận của mình để có ý thức đúng về nghĩa vụ của mình trong đời sống. Một quyển sách tốt phải giúp cho các dân tộc hiểu biết nhau hơn. Nó phải ca ngợi sự công bằng và tình hữu nghị giữa các dân tộc. Nó phải khiến cho con người tự hào về mình, thêm vững tin ở cuộc sống để chiến đấu cho cuộc sống mỗi người một hợp lí và hạnh phúc hơn. Nó phải khiến cho tâm hồn con người ta phong phú hơn, độ lượng hơn, trong sáng hơn.
Đọc nhũng cuốn sách như thế, đúng là chân trời mở rộng không chỉ mắt ta mà còn cả trong tâm hồn ta. Ta không chỉ tăng thêm hiểu biết mà còn tăng thêm giá trị và sức mạnh.
Còn thế nào là sách xấu? Đó là những cuốn sách xuyên tạc đời sống mang đến cho người đọc những kiến thức giả trá về thế giới xung quanh. Chúng đặt cao dân tộc này mà bôi nhọ dân tộc kia, chúng gây thù hằn và ngờ vực giữa các dân tộc, đề cao bạo lực và chiến tranh, kích động những thị hiếu bản năng yếu hèn của con người.
Đọc nhũng cuốn sách như thế người đọc không những không tăng những hiểu biết mà còn trở nên dốt nát, mê muội hơn. Đọc những cuôn sách thế tâm hồn người đọc không những không hề mở rộng chân trời mà còn khô cằn vì những thú tính độc ác, những ưóc muốn tầm thường ích kỉ, những tình cảm bạc nhược đớn hèn. Sách có thể là một thứ thuốc bồi dưỡng cực kì công hiệu, cũng có thể là một thứ ma túy, một thứ thuốc độc cực kì nguy hiểm.
Bởi vậy, từ câu nói của nhà văn vô sản Nga, ta có thể tự xác định cho mình một thái độ đối với sách. Trước hết, phải biết quý trọng sách và coi việc đọc sách là một công việc rất cần thiết, vừa rất thú vị vừa rất bổ ích. Sống mà không đọc sách, không ham mê sách, là một điều không thể châp nhận được. Nhưng phải chọn sách để đọc. Không bị mê hoặc bởi sự hấp dẫn của hình thức, không để bị lôi cuốn bởi những thị hiếu tầm thường, phải tìm đến những cuốn sách thực sự tốt, có ích.
Mặt khác, đọc sách không chỉ là một sự hưởng thụ, mà còn là một cách hành động ở đời. Cho nên, đọc sách là để rút ra những bài học bổ ích cho cuộc sống tốt hơn, hành động có hiệu quả hơn. Đọc sách mà không tiêu hóa được không vận dụng được vào hành động, thì dẫu đọc hàng nghìn cuốn sách cũng không hơn gì cái tủ mọt đựng sách.
Hàng ngàn năm qua, con người đã sáng tạo ra sách và mê đọc sách. Nhưng nếu xưa kia niềm vui ấy chỉ là đặc quyền của một số người rất nhỏ thì ngày nay
Niềm vui, là quyền lợi của cả những con người bé nhỏ bình thường. Sách vẫn tiếp tục phát huy tác dụng kì diệu của nó. Ta không thế hình dung một thế giới không có sách. Không còn sách, nền văn minh nhân loại cũng sẽ không còn.

Đã từ lâu, sách luôn là một món ăn tinh thần không thể thiếu được trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta. Sách luôn là một kho tàng huyền bí kích thích sự tò mò của biết bao người. Nó càng bí ẩn bao nhiêu thì càng gợi sự say mê của con người bấy nhiêu. Nếu chúng ta không thể sống thiếu bạn thì ta cũng không thể không thiếu sách được. Sách là chiếc chìa khóa mở mang tầm hiểu biết và làm đẹp cuộc đời. Cho nên khi nhận định về giá trị của sách, nhà văn M.Gorki có viết:

"Sách mà rộng trước mắt tói những chân trời mới".

Sự thật sách có giá trị to lớn và kì diệu như thế nào?

Trong đời sống hằng ngày, nếu như không có sách báo để mọi người giải trí sau những giờ phút căng thẳng làm việc, không có một nguồn thông tin nào để mọi người theo dõi những diễn biến trong nước và ở nước ngoài, cũng như không tiếp nhận được một kiến thức mới lạ nào... thử hỏi cuộc sống, xã hội đó sẽ ra sao? Do vậy, chính nhờ có sách báo mà đời sống con người thoải mái hơn, tầm hiểu biết được mở rộng, nâng cao hơn. Sách bao giờ cũng mang đến cho chúng ta nhiều điều mới mẻ. Sách có nhiều loại, mang nhiều đề tài khác nhau. Do đó, nó giúp cho ta có nhiều kiến thức ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Đến với sách, chúng ta không chỉ biết được việc xảy ra trên quả đất, những sự kiện của thời nay mà ta còn biết được cả những việc đã xảy ra từ thời xa xưa hoặc những vấn đề liên quan ở trên cung trăng hoặc ở sâu dưới đáy đại dương. Xem truyện cổ tích, ta biết được cuộc sống, ước mơ của cha ông thuở trước. Sách lịch sử giúp ta hình dung những trận ác chiến của quân thù, những thời vàng son rực rỡ qua các triều đại. Sách còn giới thiệu với ta những kinh nghiệm, những thành tựu về khoa học. nông nghiệp, công nghiệp và cả về chính trị nữa. Ngoài ra, sách còn là hướng dẫn viên đưa ta đến những danh lam thắng cảnh, những kì quan trên thế giới. Tất cả những điều trên là "chân trời mới" như lời nhận định của nhà văn. Sách còn dạy cho ta biết được bao điều hay lẽ phải trong cuộc đời, giúp ta sống ngày một hoàn thiện hơn về nhân phẩm, đạo đức của con người. Cho nên, ta có thể nói rằng, sách là bạn thân vô cùng hữu ích, mang lại niềm tin yêu, vui vẻ đến cho ta. Sách không những giúp ta mở mang kiến thức, mở rộng tầm nhìn mà còn mang lại nguồn hạnh phúc, sự thanh thản cho tâm hồn. Sách vừa là người bạn vừa là người thầy luôn có mặt trong cuộc sống của ta. Do đó, lời nhân định trên của M.Gorki là một nhận định đúng đắn.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần phân biệt loại sách tốt và loại sách xấu. Bởi lẽ hiện nay trên thị trường bày bán rất nhiều sách mà không phải bất cứ loại sách nào cũng là bạn hiền, bạn tôi cho con người đâu. Nếu sách tốt thì nó góp phần giáo dục ta biết sống nhân ái, biết vươn tới cái đẹp. Còn sách xấu thì nó sẽ làm đen tối tâm hồn của tuổi trẻ, biến thanh thiếu niên thành những kẻ xấu xa, đồi trụy...Vì vậy ta cần phải biết chọn sách phù hợp với lứa tuổi của mình. Đọc sách vừa là để giải trí lành mạnh, vừa là cách tự học, tự bồi dường kiến thức cho mình.

Xét cho cùng, câu nói của M.Gorki "Sách mở rộng ra trước mắt tôi những chân trời mới" hàm chứa một ý nghĩa phong phú và cũng là một lời khuyên vô cùng quý giá.