Viết bài tham gia cuộc vận động tìm giải pháp đảm bảo an toàn giao thông.

"An toàn giao thông là hạnh phúc cho mọi nhà".

Khẩu hiệu trên tuy ngắn gọn nhưng rất có ý nghĩa vì nó khuyên mọi người phải lo cho sự an toàn của bản thân mình và của mọi người, tránh gây ra những tai nạn đáng tiếc. Hiện nay, tai nạn giao thông chẳng những không giảm mà còn tăng lên đáng lo ngại. Vậy tuổi trẻ học đường - thế hệ tương lai của đất nước - có những suy nghĩ gì về cuộc vận động tìm giải pháp đảm bảo an toàn giao thông?

An toàn là gì? An toàn là bình yên trọn vẹn, không xảy ra bất lù sơ suất gì ảnh hưởng đến bản thân và người xung quanh. Thế nào là an toàn giao thông? Là những người tham gia giao thông tuân thủ đúng luật giao thông, không để xảy ra bất cứ tai nạn nào ảnh hưởng đến tính mạng đến của cải vật chất của bản thân mình và của người khác.

Tình trạng giao thông hiện nay ở nước ta đang diễn ra phức tạp những biểu hiện mất an toàn giao thông ngày càng tăng. Hiện nay dang diễn ra một thực trạng là phần lớn học sinh tham gia giao thông có ý thức chưa cao như phóng nhanh, vượt ẩu, đi bộ và băng qua đường không đúng quy định, chạy xe đạp dàn hàng hai, ba, thậm chí là năm, sáu trên đường gây cản trở giao thông...; phụ huynh lấn chiếm lòng đường để đưa đón học sinh vẫn tái diễn. Một số em chưa đủ tuổi nhưng vẫn điều khiển xe trên 50 phân khối đến trường. Nhiều trường hợp không đội mũ bảo hiểm khi điều khiển xe đạp điện, mô tô và vượt đèn đỏ khi đi qua các nút giao thông có đèn tín hiệu..., đi tắt bục, dàn hàng ngang trên đường, đi sai làn đường uống rượu bia trước khi tham gia giao thông, sử dụng điện thoại khi đi xe - chẳng những không nhường nhịn mà còn cố giành giật nhau từng khoảng trống trên đường, khi có va chạm nhẹ thì cố tình ăn vạ, rồi hung hăng đòi đánh người, hậu quả có khi còn nghiêm trọng hơn cả tai nạn thật...

Theo ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, năm 2014, cụ thể, từ ngày 16.12.2013 đến 15.12.2014 toàn quốc xảy ra 25.322 vụ tai nạn, khiến gần 9.000 người tử vong. Riêng tháng 12.2014, (từ ngày 16.11.2014 đến 15.12.2014), toàn quốc xảy ra hơn 2.000 vụ tai nạn giao thông, làm chết 724 người.

Vì sao bài toán an toàn giao thông ngày càng trở nên nan giải? Trước hết là do ý thức kém của người tham gia giao thông. Khi đi đường, nhiều người bất chấp đèn báo, gặp đèn vàng, đèn đỏ vẫn ung dung "thẳng tiến". Lại có những bác tài lái ô tô được mệnh danh là "tổ lái": lạng lách, vượt đèn… là chuyện "cơm bữa". Uống rượu, ngủ gật khi tham gia giao thông cũng không phải chuyện hiếm. Họ không ý thức được trách nhiệm phải đảm bảo an toàn cho hàng chục con người đang ngồi sau "vô lăng" của họ. Bên cạnh đó cũng có không ít người không có bằng lái nhưng vẫn điều khiển xe máy, ô tô. Trong đó phần nhiều là những bạn học sinh còn đang độ tuổi học sinh: tay lái còn yếu, phản xạ còn kém nên việc tham gia giao thông còn nhiều hạn chế. Nguy hiểm hơn, có nhiều bạn học sinh hoặc các nhóm thanh niên mới lớn tổ chức đua mô tô, xe máy… gây mất trật tự trị an, nguy hiểm đến tính mạng những người xung quanh và cho ngay cả bản thân họ. Luật giao thông cũng chưa được phổ biến sâu rộng đến người dân. Họ rất hồn nhiên đem rơm rạ, thóc lúa rải lên đường cao tóc, quôc lộ để phơi! Họ vô tư không kém khi lái xe đạp sang phần đường của ô tô xe máy rộng và thoáng hơn! Cơ sở vật chất cho giao thông cũng là nguyên nhân quan trọng. Phương tiện giao thông của chúng ta còn thiếu sót nhiều. Cùng với đó là hệ thống đường sá, cầu cống chưa đảm bảo. Có những quãng đường quốc lộ loang lổ vết "may vá" đắp đổi, lại có quãng xe đang lảo nhanh chợt sa vào... hố! Chưa hết, báo chí vài năm nay còn xôn xao vì bài ca "đào lên lấp xuống" những con đường. Là đường liên tỉnh, đường quốc lộ nhưng chỗ này đống đất, chỗ kia đống cát. Đường làm cả năm bảy năm chưa xong. Mùa nóng thì bụi ngất trời, mùa mưa như sa vào đầm lầy...

Không an toàn giao thông gây ra những thiệt hại gì? Không an toàn giao thông gây ra nhiều thiệt hại về người và của. Đó là thiệt hại về sinh mạng, thiệt hại về nhân lực, trí tuệ, gây tổn thương về tinh thần xã hội, về vật chất, tiền của và cả nỗi đau thể xác, tinh thần dai dẳng. Các gia đình mất đi những người thân, xã hội mất đi những thành viên, những bàn tay lao động. May mắn hơn có người chỉ bị thương. Nhưng trong số ấy cũng có người phải mang bất hạnh suốt đời: bị mất đi một phần cơ thể, bị liệt, phải sống đời sống thực vật... Tai nạn giao thông đang là một quốc nạn, tác động xấu tới nhiều mặt trong cuộc sống: trước hết, ảnh hưởng lâu dài đến đời sống tâm lí. Gia đình có người thân chết hoặc bị di chứng nặng nề về tinh thần, tình cảm; gây tâm lí hoang mang, bất an cho người tham gia giao thông. Ngoài ra tai nạn giao thông còn gây rối loạn an ninh trật tự: kẹt xe, ùn tắc giao thông; kẻ xấu lợi dụng móc túi, cướp giật... Tai nạn giao thông gây thiệt hại khổng lồ về kinh tế bao gồm: chi phí mai táng cho người chết, chi phí y tế cho người bị thương, thiệt hại về phương tiện giao thông, về hạ tầng, chi phí khắc phục, chi phí điều tra...

Làm thế nào để có được giải pháp đảm bảo an toàn giao thông, nhất là đối với lứa tuổi học sinh? Trước hết, công việc vô cùng cần thiết là học sinh tham gia học tập luật giao thông đường bộ ở trường, lớp và tìm hiểu thêm đầy đủ hơn về vấn đề này. Vì họ là những chủ nhân trẻ tuổi của nước nhà nên cần có sự hiểu biết về giao thông để có thể làm chủ vấn đề an toàn giao thông, không để tai nạn xảy ra ngoài ý muốn. Có hiểu biết về pháp luật, chúng ta mới chấp hành nghiêm chỉnh những quy định về an toàn giao thông: không lạng lách, đánh võng trên đường đi, không đi xe máy khi chưa có bằng lái, không vượt đèn đỏ, không tham gia vào những hành vi phá hoại công trình giao thông... Có hiểu biết về luật pháp, ta mới tuyên truyền luật giao thông cho những người xung quanh, trao đổi với người thân trong gia đình, tham gia các hoạt động tuyên truyền xung kích về an toàn giao thông, tham gia các đội thanh niên tình nguyện bảo an toàn giao thông... Thực tế cho thấy, nhiều đội thanh niên tình nguyện đã góp phần rất lớn vào việc giảm thiểu những vụ tắc đường, xử lí các vi phạm an toàn giao thông...

Nhà trường cần đưa nội dung chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông vào nội quy nhà trường, vào các môn học và là một trong các nội dung đánh giá thi đua năm học. Thực hiện nghiêm túc kế hoạch giảng dạy an toàn giao thông theo quy định, lồng ghép nội dung giáo dục an toàn giao thông trong các môn học: Đạo đức, Tiếng Việt, Tự nhiên xã hội... và các hoạt động của nhà trường; vận động học sinh, sinh viên hạn chế sử dụng phương tiện giao thông cá nhân... Tập trung giáo dục thanh thiếu nhi, mẫu giáo, mầm non hình thành ngay nếp nghĩ, ý thức chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông, giống như một công dân sinh ra phải biết hát Quốc ca nước mình. Thường xuyên triển khai các tiết học về quy tắc đảm bảo an toàn giao thông tại các buổi học chính khoá, ngoại khoá trong các môn. Đồng thời, thực hiện lồng ghép tuyên truyền vào các buổi chào cờ đầu tuần; tổ chức mời các chuyên gia về an toàn giao thông đến nói chuyện với các em; xây dựng các tiểu ban an toàn giao thông ngay tại mỗi lớp do bạn lớp trưởng phụ trách, nhắc nhở và giám sát học sinh trong lớp thực hiện nghiêm chỉnh các quy định...

Tổ chức chương trình giáo dục "An toàn giao thông cho nụ cười trẻ thơ" cho học sinh lớp 3, 4, 5 và "An toàn giao thông cho nụ cười ngày mai" cho học sinh lớp 10, 11, 12 tham gia: Các em được hướng dẫn cách đội mũ bảo hiểm đúng cách, cách ngồi an toàn sau xe máy, xe đạp. Đây đều là những kiến thức cần thiết rất gần gũi với đời sống hàng ngày. Khuyến khích việc học và dạy an toàn giao thông trong nhà trường: có thể tổ chức trò chơi, hội thi an toàn giao thông cho học sinh - sinh viên từng cấp như ghép biển báo giao thông và thử tài trí nhớ... Đây là phương pháp hiệu quả giúp các em biết cách tự bảo vệ mình khi tham gia giao thông cùng nhiêu loại phương tiện khác.

Cần coi ý thức chấp hành pháp luật về giao thông như một trong những tiêu chí cơ bản để đánh giá ý thức rèn luyện đạo đức của học sinh, sinh viên Đưa việc chấp hành Luật Giao thông Đường bộ thành một tiêu chí dể đánh giá đạo đức của học sinh, cũng như một tiêu chí để đánh giá thi đua của nhà trường.

Một điều đáng nói nữa là trong cuộc vận dộng tìm giải pháp đảm bảo an toàn giao thông, chúng ta cần chú ý đến vấn đề xây dựng văn hoá giao thông trong văn hoá học đường. Phải bắt đầu xây dựng một môi trường văn hoá giao thông lành mạnh với những tiêu chuẩn, mô hình cụ thể để tạo nên thói quen ứng xử có văn hoá, đúng pháp luật khi tham gia giao thông. Vậy thế nào là văn hoá giao thông? Văn hoá giao thông biểu hiện dưới nhiều khía cạnh, trong đó, người tham gia giao thông tự giác chấp hành các quy định của pháp luật, nghiêm túc chịu phạt nếu sai phạm, ứng xử văn minh, lịch sự khi xảy ra va chạm là thái độ có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng xã hội. Xây dựng văn hoá giao thông là phải tập trung nâng cao ý thức, thay đổi suy nghĩ của người tham gia giao thông: cần phải tôn trọng pháp luật. Nhà văn Mác-xim Gor-ki từng nói:

"Mục đích của văn hoá là giúp cho con người hiểu rõ bản thân, nâng cao lòng tự tin và nuôi dưỡng trong họ khát vọng về chân lí. Nó thức tỉnh trong tâm hồn họ sự hổ thẹn, lòng căm phẫn, tính gan dạ và làm đủ cách để con người trở nên mạnh mẽ và cổ vũ cuộc đời mình bằng tinh thần thiêng liêng của cái đẹp".

Trong nhiều năm trở lại đây, vấn đề an toàn giao thông đang là điểm nóng thu hút nhiều sự quan tâm của dư luận bởi mức độ thiệt hại do tai nạn giao thông gây ra. Đây là lời cảnh báo với những người đang tham gia giao thông, cũng là lời nhắc nhở học sinh: hãy chấp hành luật giao thông và tuyên truyền cho mọi người chấp hành nghiêm chỉnh để đem lại an toàn cho mình và hạnh phúc cho gia đình mình với khẩu hiệu:

"An toàn là bạn, tai nạn là thù".