GDCD 6 Bài 10: Quyền và nghĩa vụ của công dân Chân trời sáng tạo

- Quyền cơ bản của công dân là những lợi ích cơ bản của công dân được hưởng và được luật pháp bảo vệ.

- Nghĩa vụ cơ bản của công dân là yêu cầu bắt buộc của nhà nước mà mọi công dân phải thực hiện nhằm đáp ứng lợi ích của nhà nước và xã hội theo quy định của pháp luật.

- Công dân Viêt Nam có quyền và thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; được Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bảo vệ và đảm bảo thực hiên các quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật.

- Công dân Việt Nam đều được hưởng các quyền cơ bản như: Quyền bất khả xâm phạm về thân thể; quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư; bí mật cá nhân và bí mật gia đình; quyền bầu cử và ứng cử; tham gia quản lí nhà nước và xã hội. Quyền bình đẳng; quyền tự do ngôn luận; quyền đi lại tự do; quyền tự do kinh doanh...

- Công dân Việt Nam cần thực hiện các nghĩa vụ cơ bản như: trung thành với Tổ quốc, tuân theo Hiến pháp và pháp luật Việt Nam; bảo vệ Tổ quốc; bảo vệ môi trường; nộp thuế đầy đủ,...

Em hãy quan sát các hình ảnh dưới đây và trả lời câu hỏi:

1. Dựa vào trang phục của công dân trong các hình ảnh trên, em hãy xác định tên các dân tộc trong cộng đồng dân tộc Việt Nam.

2. Theo em, công dân Việt Nam thuộc các dân tộc khác nhau trên đất nước ta có quyền và nghĩa vụ như nhau không?

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh, phân tích trang phục và nghiên cứu nội dung kiến thức trả lời câu hỏi.

Hướng dẫn giải:

1. Trong hình trên gồm các dân tộc: Kinh, Mường, Thái, Tày, Ê đê, Khơ me.

2. Theo em, công dân Việt Nam thuộc các dân tộc khác nhau trên đất nước ta có quyền và nghĩa vụ như nhau.

Câu hỏi khám phá 1:

a. Thông tin 1

Tốt nghiệp đại học, chị Thanh sang Nhật Bản du học một năm trong lĩnh vực nông nghiệp. Trở về nước, chị được một công ty nước ngoài đặt trụ sở tại Việt Nam mời làm việc, trả lương rất cao.

Sau hai năm làm việc, chị xin nghỉ làm và bắt đầu một công việc mới mà chị ấp ủ từ lâu, đó là trồng rau sạch theo mô hình nông nghiệp hiện đại. Chị quyết định trở về quê, nơi mình sinh ra và lớn lên, để bắt đầu khởi nghiệp.

Những ngày đầu tiên bắt tay vào làm công việc mới, như bao người khác, chị cũng gặp nhiều khó khăn, thử thách. Nhưng với ý thức về trách nhiệm của mỗi công dân, với lòng đam mê cháy bỏng, khát khao xây dựng quê hương đất nước, chị Thanh đã vượt qua những trở ngại để thực hiện các kế hoạch đề ra.

Giờ đây, mảnh đất khô cằn ở quê chị thay thế bằng màu xanh mát mắt, trải dài tít tắp của những luống rau, vườn hành, vườn dưa... Thành quả của chị được bắt nguồn từ một trái tim tha thiết yêu mảnh đất quê mình, muốn cống hiến một phần công sức nhỏ bé của mình cho sự phát triển giàu đẹp của quê hương, đất nước.

Theo em, chị Thanh đã thực hiện quyền và nghĩa vụ cơ bản nào của công dân nước CHXHCN Việt Nam?

Phương pháp giải:

Nghiên cứu nội dung thông tin 1, phân tích và xác định quyền và nghĩa của công dân chị Thanh đã thực hiện.

Hướng dẫn giải:

Theo em chị Thanh đã thực hiện quyền và nghĩa vụ cơ bản Công dân, chị Thanh có quyền học bất cứ ngành nghề nào tùy theo khả năng của chị, có quyền lựa chọn ngành nghề phù hợp, có quyền tự do kinh doanh theo quy định của pháp luật.

b. Thông tin 2

 Trích các điều 22, 23, 25, 44, 45, 46 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam năm 2013

- Công dân có quyền có nơi ở hợp pháp.

- Công dân có quyền tự do đi lại và cư trú trong nước, có quyền ra nước ngoài và từ nước ngoài trở về nước.

- Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, hội họp, lập hội, biểu tình.

- Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước.

- Công dân có nghĩa vụ trung thành với Tổ quốc.

- Công dân phải thực hiện nghĩa vụ quân sự và tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân.

- Công dân có nghĩa vụ tuân theo Hiến Pháp và pháp luật; tham gia bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội và chấp hành những quy tắc sinh hoạt cộng đồng.

Em hiểu thế nào là quyền cơ bản, thế nào là nghĩa vụ cơ bản của công dân?

Phương pháp giải:

Đọc nội dung mục thông tin 2, phân tích và xác định các quyền cơ bản, nghĩa vụ cơ bản của công dân.

Hướng dẫn giải:

Quyền cơ bản, nghĩa vụ của công dân là:

- Quyền cơ bản của công dân là lợi ích cơ bản mà người công dân được hưởng và được luật pháp bảo vệ.

- Nghĩa vụ công dân là yêu cầu bắt buộc của nhà nước mà công dân phải thực hiện nhằm đáp ứng lợi ích của nhà nước và xã hội theo quy định pháp luật.

Câu hỏi khám phá 2:

Em hãy quan sát các hình ảnh sau và trả lời câu hỏi:

1. Những hình ảnh trên đề cập đến các quyền nào của công dân?

2. Hãy thảo luận với bạn về một số quyền và nghĩa vụ khác của công dân mà em biết.

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh, phân tích hoạt động kết hợp với nội dung các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân để trả lời.

Hướng dẫn giải:

1. Những hình ảnh trên đề cập đến quyền của công dân:

- Công dân có quyền làm việc, lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và nơi làm việc.

- Quyền được bảo vệ

- Quyền được bầu cử.

- Quyền riêng tư.

2. Một số quyền và nghĩa vụ khác của công dân mà em biết là: 

- Người làm công ăn lương được bảo đảm các điều kiện làm việc công bằng, an toàn; được hưởng lương, chế độ nghỉ ngơi.   

- Nghiêm cấm phân biệt đối xử, cưỡng bức lao động, sử dụng nhân công dưới độ tuổi lao động tối thiểu. 

Điều 36  

1. Nam, nữ có quyền kết hôn, ly hôn. Hôn nhân theo nguyên tắc tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau.

2. Nhà nước bảo hộ hôn nhân và gia đình, bảo hộ quyền lợi của người mẹ và trẻ em.

Điều 37  

1. Trẻ em được Nhà nước, gia đình và xã hội bảo vệ, chăm sóc và giáo dục; được tham gia vào các vấn đề về trẻ em. Nghiêm cấm xâm hại, hành hạ, ngược đãi, bỏ mặc, lạm dụng, bóc lột sức lao động và những hành vi khác vi phạm quyền trẻ em.

2. Thanh niên được Nhà nước, gia đình và xã hội tạo điều kiện học tập, lao động, giải trí, phát triển thể lực, trí tuệ, bồi dưỡng đạo đức, truyền thống dân tộc, ý thức công dân; đi đầu trong công cuộc lao động sáng tạo và bảo vệ Tổ quốc.

3. Người cao tuổi được Nhà nước, gia đình và xã hội tôn trọng, chăm sóc và phát huy vai trò trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Điều 38  

1. Mọi người có quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, bình đẳng trong việc sử dụng các dịch vụ y tế và có nghĩa vụ thực hiện các quy định về phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh.

2. Nghiêm cấm các hành vi đe dọa cuộc sống, sức khỏe của người khác và cộng đồng.

Sau bài học này, các em có thể đạt được những yêu cầu sau:

+ Nêu được quy định của hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.

+ Bước đầu thực hiện được một số quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng GDCD HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!