Tình cảm thầy trò cùng những kí ức tuổi thơ là một đề tài được nhiều nhà văn nhà thơ quan tâm. Những dòng văn làm lay động lòng người ấy đã được Ai-ma-top viết nên trong tác phẩm Người thầy đầu tiên. Đặc biệt đoạn trích Hai cây phong đã khắc họa những kí ức, kỉ niệm, những khát khao, ước vọng của những người bạn nhỏ đã gắn liền với hai cây phong. Với bài soạn gồm 2 phần: bố cục văn bản và hướng dẫn soạn văn, Học247 hi vọng các em sẽ có đủ hệ thống kiến thức khi học tác phẩm này. Đồng thời, với bài soạn văn tóm tắt này, các em cũng dễ dàng trả lời được các câu hỏi trong phần đọc hiểu ở SGK. Chi tiết bài soạn văn, các em có thể tham khảo dưới đây:
1. Bố cục văn bản
- Văn bản được chia làm 2 phần:
- Phần 1: (Từ đầu đến “gương thần xanh”): Hai cây phong trong cảm nhận của nhân vật “tôi”
- Phẩn 2 (Còn lại): Kí ức tuổi thơ về hai cây phong.
2. Hướng dẫn soạn văn Hai cây phong
Câu 1: Căn cứ vào đại từ nhân xưng (tôi, chúng tôi) của người kể chuyện. Hãy xác định hai mạch kể phân biệt lồng vào nhau trong Hai cây phong. Nhân vật người kể chuyện có vị trí như thế nào (nhân danh ai) ở từng mạch kể ấy? Vì sao có thể nói mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi” quan trọng hơn?
- Hai mạch kể với đại từ nhân xưng “tôi” và “chúng tôi” đan xen lồng vào nhau:
- “Tôi” là người kể chuyện, là một họa sĩ đứng ở hiện tại để kể về hai cây phong.
- “Chúng tôi” là người kể nhân danh cho “cả bọn con trai” ngày trước, người kể cũng là một trong những đứa trẻ đó.
- Mạch kể của người kể chuyện xưng “tôi” quan trọng hơn. Vì “tôi” có mặt ở cả hai mạch kể đồng thời xuất hiện ở cả phần đầu và phần cuối văn bản. Toàn bộ bức tranh thiện nhiên được vẽ qua bằng sự ngắm nhìn cả tâm hồn, cảm nhận của “tôi”.
Câu 2: Trong mạch kể của người kể chuyện xưng “chúng tôi”, cái gì thu hút người kể chuyện cùng bọn trẻ và làm cho chúng ngây ngất? Tại sao có thể nói người kể chuyện (một họa sĩ) đã miêu tả hai cây phong và quang cảnh nơi đây bằng ngòi bút đậm chất hội họa?
- Điều thu hút người kể cùng bọn trẻ:
- Kỉ niệm bọn trẻ chạy ào lên phá tổ chim. Chân đất, bám vào các mắt mấu…chấn động cả vương quốc loài chim. Ngồi dưới cành cây suy nghĩ…lắng nghe tiếng gió.
- Hai cây phong khổng lồ, nghiêng ngả đung đưa như muốn chào mời chúng tôi đến với bóng râm mát rượi và tiếng lá xào xạc dịu hiền.
- Ngòi bút đậm chất hội họa:
- Đường nét phóng khoáng: đất, dải thảo nguyên, dòng sông, đám mây, đồng cỏ.
- Màu sắc vừa chứa đầy sức sống vừa huyền ảo, thơ mộng: sương trắng mờ đục, xanh thắm biếc, sông bạc lấp lánh.
Câu 3: Trong mạch kể chuyện xưng “tôi”, nguyên nhân nào khiến hai cây phong chiếm vị trí trung tâm và gây xúc động sâu sắc cho người kể chuyện? Tại sao có thể nói trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả hết sức sống động, như hai con người và không chỉ thông qua sự quan sát của hai người họa sĩ?
- Trong mạch kể xưng “tôi” hai cây phong chiếm vị trí trung tâm và gây xúc động sâu sắc vì hai cây phong đã gắn bó với “tôi” từ thuở thơ ấu, gắn với tình yêu quê hương da diết. Hai cây phong đứng ở vị trí đặc biệt, đi từ phía nào đến làng đều thấy chúng hiện ra hệt như những ngọn hải đăng.
- Trong mạch kể xen lẫn tả này, hai cây phong được miêu tả sống động như hai con người bởi nhân vật “tôi” đã hóa thân vào hai cây phong để hiểu được linh hồn của nó chứ không chỉ là sự quan sát của người nghệ sĩ bình thường.
Câu 4: Tùy chọn trong bài một đoạn mà các em thích có liên quan đến hai cây phong.
- Gợi ý: các em có thể chọn một đoạn theo yêu thích của mình.
Trên đây là bài soạn tóm tắt văn bản Hai cây phong do Học247 biên soạn dựa vào các câu hỏi trong SGK. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm hệ thống kiến thức của văn bản này tại đây: Văn bản Hai cây phong của Ai-ma-top.
-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----
Tư liệu nổi bật tuần
- Xem thêm