Soạn bài Lao xao ngày hè tóm tắt - Chân trời sáng tạo Ngữ văn 6

- Phần 1: Từ đầu đến "lặng lẽ bay đi" -> Phong cảnh làng quê vào lúc chớm hè.

- Phần 2: Còn lại -> Thế giới các loài chim và khung cảnh sinh hoạt của con người.

- Hồi kí kết hợp với các biện pháp tu từ: liệt kê, so sánh, ẩn dụ,...

- Nghệ thuật miêu tả các loài chim đặc sắc.

Câu hỏi: Theo em, vì sao học sinh thường yêu thích và trông đợi mùa hè? Hãy nói về vẻ đẹp của thiên nhiên hoặc một trải nghiệm đáng nhớ từ một kì nghỉ hè đã qua.

Gợi ý:

- Học sinh thường yêu thích mùa hè vì đó là khoảng thời gian sẽ được nghỉ học, vui chơi.

- Kì nghỉ hè vừa qua em đã được bố mẹ cho đi tham quan tại Nha Trang với nhiều trải nghiệm thú vị.

Câu 1. Các từ “chim ác”, “chim xấu” ở đây nhắc đến một từ ngữ đã xuất hiện trong đoạn trước của văn bản, đó là từ nào?

Gợi ý:

- Từ ngữ xuất hiện ở đoạn văn bản trước là bồ các.

Câu 2. Sự khác biệt trong thái độ của nhân vật “tôi” đối với chèo bẻo, quạ, diều hâu và chim cắt giúp em hiểu gì thêm về nhân vật này?

Gợi ý:

- Sự khác biệt trong thái độ của nhân vật “tôi” đối với chèo bẻo, quạ, diều hâu và chim cắt cho thấy nhân vật tôi rất am hiểu về tập tính của các loài chim, có sự quan sát kĩ lưỡng với từng loài.

Câu 3. Những hiểu biết và cảm nhận của em về các loài chim có gì giống và khác với nhân vật “tôi”?

Gợi ý:

- Giống nhau: cảm nhận của em cũng giống với nhân vật tôi, mỗi loài chim có đặc tính khác nhau.

- Khác nhau: nhân vật tôi có sự am hiểu sâu sắc từ tự quan sát tự nhiên và kinh nghiệm có được khi sống ở vùng quê.

Câu 1. Bức tranh cuộc sống trong Lao xao ngày hè được miêu tả qua cảm nhận của ai, theo ngôi kể nào?

Gợi ý:

- Bức tranh được miêu tả qua cảm nhận của nhân vật “tôi” theo ngôi thứ nhất.

Câu 2. Hãy liệt kê một số câu văn kể chuyện, miêu tả và biểu cảm được sử dụng trong văn bản. Theo em, việc kết hợp miêu tả, biểu cảm khi kể chuyện đã giúp ích gì cho việc thể hiện không khí ngày hè?

Gợi ý:

Một số câu văn kể chuyện, miêu tả và biểu cảm:

- Kia kìa! Con diều hâu bay tít lên cao, nó có cái mũi khoằm, đánh hơi tinh lắm: Đâu có xác chết. Đâu có gà con.

- Người ta nói chèo bẻo là kẻ cặp. Kẻ cắp hôm nay gặp bà già! Nhưng từ đây tôi lại quý chèo bẻo/ Ngày mùa, chúng thức suốt đêm. Mới tờ mờ đất đã cất tiếng gọi người” “Chè cheo chét” Chèo bẻo trị kẻ ác.

- Chim cắt cánh nhọn như dao bầu chọc tiết lợn.

=> Việc kết hợp miêu tả, biểu cảm khi kể chuyện đã giúp cho việc thể hiện không khí ngày hè trở nên sôi động hơn.

Câu 3. Chỉ ra một số âm thanh, hình ảnh mà theo em, đã góp phần làm nên cái “lao xao ngày hè” trong văn bản này. Từ đó cho biết, người kể chuyện đã cảm nhận cái lao xao ấy bằng những giác quan nào?

Gợi ý:

* Một số âm thanh: tiếng kêu của các loài chim “các… các”, “bịm bịp”, “chéc chéc”, tiếng con gà mái “cực cực”, con vịt bầu “mặc mặc”.

* Hình ảnh:

- Ong vàng, ong bò vẽ, ong mật đánh lộn nhau để hút mật.

- Con diều hâu lao xuống như mũi tên, gà mẹ xù cánh vừa kêu vừa mổ, vừa đạp diều hâu.

- Chèo bẻo lao vào đánh diều hâu túi bụi.

- Con gà sống đứng ngơ ngác một lúc, rồi mổ mồi để dỗ gà mái.

=> Tác giả đã sử dụng sự quan sát tinh tế, tỉ mỉ bằng thính giác, thị giác  để thấy những âm thanh, hình ảnh trên, góp phần tạo nên cái lao xao ngày hè. 

Câu 4. Xác định chủ đề của văn bản Lao xao ngày hè.

Gợi ý:

- Chủ đề văn bản: Tình yêu dành cho vẻ đẹp thiên nhiên của quê hương.

Câu 5. Đọc kĩ đoạn văn:

Cả nhà ngồi ăn cơm trong hương lúa đầu mùa từ đồng Chõ thoảng về, trong tiếng sáo diều cao vút của chú Chàng; trong dàn nhạc ve, trong tiếng chó thủng thẳng sủa giăng…

Chúng tôi no nê, rủ nhau giải chiếu ở hiên nhà ngủ cho mát.

Ôi cái mùa hè hiếm hoi. Ngày lao xao, đêm cũng lao xao. Cả làng xóm hình như không ai được ngủ, cùng thức với giời, với đất. Tôi khát khao thầm ước: Mùa hè nào cũng được như mùa hè này!

Theo em tác giả hồi kí đã thể hiện những cảm xúc gì khi kể về những ngày hè đã qua?

Gợi ý:

- Cảm xúc của tác giả khi kể về những ngày hè: sung sướng, hạnh phúc và vui vẻ.

Câu 6. Hãy chia sẻ với bạn về ấn tượng và cảm xúc của em khi đọc Lao xao ngày hè.

Gợi ý:

- Tác phẩm đã giúp cho người đọc hiểu được những tập tính thú vị của một số loài chim của mùa hè. Không chỉ vậy vẻ đẹp của một vùng quê hiện lên đầy chân thực, sinh động.

Trên đây là bài Soạn văn 6 Lao xao ngày hè tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Lao xao ngày hè.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----