Tuần 34 - Tập đọc: Ăn mầm đá

a. Luyện đọc

• Đọc đúng các từ:
  • tương truyền, Trạng Quỳnh, châm biếm.

b. Đọc - hiểu

• Hiểu các từ ngữ khó trong bài:
  • Tương truyền: truyền miệng từ đời này sang đời khác.
  • Thời vua Lê - chúa Trịnh: thời kì lịch sử từ cuối thế kỉ XVI đến cuối thế kỉ XVIII, nước ta có vua Lê nhưng quyền hành nằm trong tay chúa Trịnh.
  • Túc trực: có mặt thường xuyên ở chỗ nhất định để trông nom hoặc sẵn sàng làm một việc gì.
  • Dã vị: món ăn bình dân, nấu theo lối cổ truyền.
• Bố cục
  • Chia làm 4 đoạn
    • Đoạn 1. Từ đầu..."bênh vực dân lành".
    • Đoạn 2. "Một hôm"..."đề hai chữ "đại phong"".
    • Đoạn 3. "Bữa ấy"... "không thì khó tiêu".
    • Đoạn 4. Còn lại
• Nội dung
  • Ca ngợi trí thông minh của Trạng Quỳnh. Nhờ trí thông minh và sự hóm hỉnh của mình, Trạng Quỳnh đã khéo răn chúa mà không bị buộc tội.

Câu 1 (trang 158 sgk Tiếng Việt 4): Vì sao chúa Trịnh muốn ăn "mầm đá"?

Gợi ý:

• Chúa Trịnh muốn ăn "mầm đá" vì Chúa đã chán các món cao lương mĩ vị quen thuộc, muốn tìm một món ăn mới lạ.

Câu 2 (trang 158 sgk Tiếng Việt 4): Trạng Quỳnh chuẩn bị món ăn cho Chúa như thế nào?

Gợi ý:

• Trạng Quỳnh chuẩn bị món ăn cho Chúa như sau: Lấy đá đem về ninh và đem một lọ tương thật ngon đem vào phủ Chúa. Chúa đòi ăn "mầm đá" nhưng Trạng bảo chưa chín. Cuối cùng khi thấy Chúa đã đói mèm, Trạng mới dọn cơm tương cho Chúa ăn tạm.

Câu 3 (trang 158 sgk Tiếng Việt 4): Cuối cùng, Chúa có được ăn "mầm đá" không? Vì sao?

Gợi ý:

• Cuối cùng, Chúa không được ăn "mầm đá" vì món này ninh mãi vẫn chưa nhừ!

Câu 4 (trang 158 sgk Tiếng Việt 4): Vì sao Chúa ăn tương vẫn thấy ngon miệng?

Gợi ý:

Chúa ăn tương vẫn thấy ngon miệng vì lúc đó đã quá đói.

Câu 5 (trang 158 sgk Tiếng Việt 4): Em có nhận xét gì về nhân vật Trạng Quỳnh?

Gợi ý:

• Nhận xét Trạng Quỳnh là một người rất thông minh, nhanh trí, có nhiều kiến thức về thực tế cuộc sống. Trạng Quỳnh hay trêu chọc chúa nhưng chúa vần không thể trị tội ông vì ông luôn biện bạch rành rẽ, hợp lí khó mà bắt bẻ được.