Việt Nam nằm ở vị trí giao thoa của hai vành đai sinh khoáng Thái Bình Dương và Địa Trung Hải, đồng thời trải qua lịch sử hình thành lãnh thổ lâu dài, nên nước ta có nguồn khoáng sản phong phú và đa dạng. Hãy cùng HOC247 tìm hiểu các đặc điểm của khoáng sản ở nước ta thông qua nội dung của Bài 3: Khoáng sản Việt Nam trong chương trình SGK Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều. Mời các em cùng tham khảo!
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản
- Việt Nam có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng và phong phú.
- Phát hiện được trên 5.000 mỏ và điểm quặng của khoảng 60 loại khoáng sản khác nhau.
- Các loại khoáng sản năng lượng như than, dầu mỏ, khí tự nhiên; khoáng sản kim loại như: sắt, đồng, bô-xit; khoáng sản phi kim loại như a-pa-tit, đá vôi, sét, cao lanh,...
- Phần lớn các mỏ khoáng sản có trữ lượng vừa và nhỏ, tuy nhiên một số loại khoáng sản có giá trị kinh tế cao.
- Nguồn tài nguyên khoáng sản được khai thác để phục vụ cho sự phát triển kinh tế và tạo mặt hàng xuất khẩu.
- Nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng là kết quả của lịch sử phát triển địa chất lâu dài, phức tạp và do vị trí địa lí nước ta nằm ở nơi giao nhau của hai vành đai sinh khoáng lớn là Thái Bình Dương và Địa Trung Hải.
Hình 1. Bản đồ phân bố một số khoáng sản chính ở Việt Nam
1.2. Đặc điểm phân bố tài nguyên khoáng sản
- Khoáng sản phân bố rộng khắp ở Việt Nam, nhưng có một số loại tập trung ở một số khu vực.
- Một số ví dụ về phân bố khoáng sản ở Việt Nam là: than đá ở Quảng Ninh, than nâu ở đồng bằng sông Hồng, dầu mỏ và khí tự nhiên ở thềm lục địa phía nam, bô-xit ở Tây Nguyên, a-pa-tit ở Lào Cai và đá vôi ở vùng đồi núi phía bắc và Bắc Trung Bộ.
- Sự phân bố khoáng sản ở Việt Nam liên quan đến các hoạt động địa chất nội sinh và ngoại sinh, và các khoáng sản nội sinh thường tập trung ở các đứt gãy sâu trong đất, trong khi các khoáng sản ngoại sinh thường tập trung ở các vùng biển nông, thềm lục địa hoặc vùng trũng nội địa.
1.3. Vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản
- Quá trình hình thành khoáng sản đòi hỏi hàng triệu năm.
- Khoáng sản có vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
- Nước ta đã tiến hành thăm dò và khai thác nhiều mỏ khoáng sản.
- Việc khai thác và sử dụng khoáng sản chưa hợp lí, gây lãng phí và ảnh hưởng tới môi trường và sự phát triển bền vững.
- Sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản có ý nghĩa quan trọng.
- Để sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên khoáng sản, chúng ta cần
+ Thực hiện nghiêm Luật Khoáng sản của Việt Nam.
+ Quản lí chặt chẽ việc khai thác khoáng sản để tránh tình trạng thất thoát.
+ Sử dụng khoáng sản tiết kiệm để đảm bảo lợi ích lâu dài của đất nước.
+ Quản lí trữ lượng và sản lượng khai thác.
+ Sử dụng công nghệ khai thác tiên tiến để tránh tình trạng làm ô nhiễm môi trường và nâng cao hiệu quả khai thác.
Hình 2. Khai thác than ở tỉnh Quảng Ninh
Bài tập minh họa
Bài 1: Tính đến nay, số lượng khoáng sản mà ngành địa chất đã thăm dò, phát hiện được ở Việt Nam là bao nhiêu?
Hướng dẫn giải
Đến nay, nước ta có hơn 5.000 điểm quặng, và được phát hiện trên 60 loại khoáng sản đã được điều tra, đánh giá. Trong những năm gần đây, trên cơ sở điều tra, đánh giá có hệ thống đã làm rõ hơn một số loại khoáng sản làm cơ sở để phát triển các ngành công nghiệp khai thác - chế biến như: titan, apatit, bauxit, đất hiếm, cát trắng, than, urani, đá ốp lát, …
Bài 2: Việc khai thác và sử dụng còn chưa hợp lí đem lại hậu quả gì?
Hướng dẫn giải
Việc khai thác và sử dụng còn chưa hợp lí khoáng sản đem lại hậu quả như: Gây lãng phí nguồn tài nguyên, ảnh hưởng xấu đến môi trường, khai thác quá mức gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của môi trường. Một số loại khoáng sản bị khai thác quá mức sẽ có nguy cơ cạn kiệt.
Luyện tập Bài 4 Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều
Học xong bài này các em cần biết:
- Trình bày và giải thích được đặc điểm chung của tài nguyên khoáng sản Việt Nam.
- Phân tích được đặc điểm phân bố các loại khoáng sản chủ yếu và vấn đề sử dụng hợp lí tài nguyên khoáng sản.
3.1. Trắc nghiệm Bài 4 Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều Chương 1 Bài 4 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. rất nhỏ.
- B. vừa và nhỏ.
- C. rất lớn.
- D. khá lớn.
-
Câu 2:
Nước ta có khoảng bao nhiêu loại khoáng sản?
- A. 50 loại khoáng sản khác nhau.
- B. 60 loại khoáng sản khác nhau.
- C. 70 loại khoáng sản khác nhau.
- D. 80 loại khoáng sản khác nhau.
-
Câu 3:
Khoáng sản nào sau đây thuộc khoáng sản năng lượng?
- A. Khí tự nhiên.
- B. Man-gan.
- C. Bô-xít.
- D. Cao Lanh.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK Bài 4 Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều Chương 1 Bài 4 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Mở đầu trang 101 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều - CD
Giải Câu hỏi trang 101 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều - CD
Giải Câu hỏi trang 103 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều - CD
Giải Câu hỏi trang 104 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều - CD
Luyện tập 1 trang 104 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều - CD
Vận dụng trang 104 SGK Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều - CD
Hỏi đáp Bài 4 Lịch sử và Địa lí 8 Cánh diều
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử và Địa lí HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
