Giải bài tập GDCD 6 Cánh diều Bài 11: Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân

Nghệ sĩ V bị một Facebooker dùng lời lẽ xúc phạm danh dự trên trang Facebook của mình. Điều này đã mang đến sự phiền toái, thậm chí thiệt hại cho nghệ sĩ V, làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của Nghệ sĩ V.

Trong trường hợp này, Nghệ sĩ V cần làm gì đễ bảo vệ danh dự, nhân phẩm của mình?

Trường Trung học cơ sở N phát động phong trào vệ sinh bảo vệ môi trường trong trường học và khu vực xung quanh vào một buổi sáng chủ nhật. Đa số các bạn học sinh lớp 6C hào hứng tham gia. Thế nhưng, các bạn N, T và H không muốn tham gia hoạt động này, vì cho rằng công việc ấy không phải là công việc của học sinh lớp 6.

a) Em có nhận xét gì về suy nghĩ và biểu hiện của ba bạn trên?

b) Theo em, học sinh trung học cơ sở có phải thực hiện nghĩa vụ bảo vệ môi trường hay không?

Biểu hiện nào dưới đây là thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ học tập của công dân?

A. Vân tích cực học trên lớp và làm đầy đủ bài tập ở nhà.

B. Hưng chăm học các môn yêu thích, còn các môn khác chỉ học đối phó.

C. Lâm chỉ học được vào buổi tối, còn buổi chiều thì làm việc nhà giúp bố mẹ.

D. Hà học giỏi nhưng không muốn tham gia các hoạt động học tập trong nhà trường.

E. Hân học giỏi nhưng thỉnh thoảng lại vi phạm nội quy trường học.

G. Minh luôn giúp đỡ bạn bè trong học tập.

Theo em, quyền và nghĩa vụ nào là quan trọng nhất đối với học sinh? Vì sao?

Mỗi nhóm sưu tầm một bức ảnh liên quan đến việc thực hiện các quyền cơ bản của công dân, làm thành báo ảnh hoặc tập san của nhóm.

Em tự nhận xét, đánh giá thực hiện quyền và nghĩa vụ học tập của mình và trao đổi với các bạn trong nhóm.

Quyền nào sau đây không phải là quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân?

(Khoanh tròn chữ cái trước câu em lựa chọn)

A. Quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư

B. Quyền bất khả xâm phạm về thân thể

C. Quyền bất khả xâm phạm về kinh doanh

D. Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở

Hình ảnh và thông tin dưới đây thể hiện những quyền và nghĩa vụ cơ bản nào của công dân?

Hãy nối các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân ở cột I cho tương ứng với mỗi nhóm quyền ở cột II

Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời câu hỏi:

Trách nhiệm của Nhà nước và xã hội đảm bảo quyền và nghĩa vụ học tập của công dân được thể hiện thế nào qua câu chuyện trên?

Gia đình ông M và gia đình ông K có mâu thuẫn về tranh chấp lối đi chung. Một buổi tối, H là con trai ông K tổ chức tiệc nhậu tại nhà cùng hai người bạn. Đến khoảng 20 giờ, H đưa hai bạn ra đường quốc lộ để về nhà. Khi đi đến cửa rào của nhà ông M, H cự cãi với ông M về việc rào lối đi. N (con ông M) đang ngồi uống trà trong sân nhà hàng xóm gần đó nghe cự cãi thì chạy đến chỗ cửa rào cãi cọ với H.

Từ chỗ cãi cọ nhau, người trong hai gia đình đánh lộn, xô đẩy nhau,… Sau đó, H đánh vào mặt ông M làm ông ngã xuống đường gây thương tích; còn N dùng gạch đánh vào đầu ông K.

Tòa án đã tuyên án phạt H 3 năm tù, N 4 năm tù cùng về tội “Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác”. Ngoài ra, tòa còn tuyên buộc hai bị cáo phải bồi thường cho hai bị hại số tiền hơn 100 triệu đồng.

a. Trong câu chuyện trên, những hành vi nào là vi phạm pháp luật?

b. H và N đã xâm phạm đến quyền gì của công dân?

Hãy nêu một số ví dụ về các hành vi xâm phạm quyền học tập và quyền được pháp luật bảo hộ về sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân.

B và C là hai học sinh giỏi của lớp nhưng có mâu thuẫn với nhau. Trong một buổi sinh hoạt lớp, B có góp ý phê bình C về việc hay trốn, không tham gia các hoạt động tập thể của lớp, của trường. Từ đó, C nảy sinh ý định trả thù B. C thường xuyên tung tin xấu, sai sự thật về B trên facebook làm cho nhiều người hiểu sai về B. B rất buồn về chuyện này.

a. Em có nhận xét gì về hành vi của C      

b. Hành vi của C đã xâm phạm đến quyền nào của B?

X và Y có mâu thuẫn với nhau từ mấy tháng nay mà vẫn chưa hòa giải được. X quyết tâm hạ uy tín, danh dự của Y bằng cách tung tin xấu về Y trong học tập. X nói với các bạn trong lớp rằng Y học kém nhưng hay nhìn bài của bạn bên cạnh nên được điểm cao. Y ấm ức, xấu hổ vì bị vu oan, nói xấu, nhưng không biết phải làm gì.

a. Em đồng tình hay phản đối việc làm của X? Vì sao?

b. Trong trường hợp này, Y có thể làm gì để bảo vệ quyền của mình?

Cùng các bạn thảo luận và nêu ví dụ về hành vi bảo vệ và hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của công dân theo bảng dưới đây:

Nếu chứng kiến việc bạn bè em xâm phạm nhân phẩm, danh dự của người khác, em sẽ làm gì?

Em sẽ làm gì khi danh dự, nhân phẩm, uy tín của mình bị người khác xâm phạm?