GDCD 6 Bài 4: Tôn trọng sự thật Chân trời sáng tạo

- Tôn trọng sự thật là suy nghĩ, nói và làm theo đúng luật, bảo vệ sự thật.

- Biểu hiện của tôn trọng sự thật là người sống ngay thẳng, thật thà, nhận lỗi khi có khuyết điểm.

- Biểu hiện trái với tôn trọng sự thật: ăn không nói có, đổ oan cho người khác, trốn tránh trách nhiệm, thiếu trung thực, nói dối, nói xấu người khác...

- Tôn trọng sự thật là đức tính cần thiết, quý báu, giúp con người nâng cao phẩm giá bản thân, góp phần tạo ra các mối quan hệ xã hội tốt đẹp, được mọi người tin yêu, quý trọng.

- Để tôn trọng sự thật, chúng ta cần nhận thức đúng, có hành động và thái độ phù hợp với sự thật. Ngoài ra, còn phải bảo vệ sự thật, phản ứng với các hành vi thiếu tôn trọng sự thật, bóp méo sự thật.

Nêu suy nghĩ của em về việc làm của học sinh trong thông tin trên.

Phương pháp giải:

Xử lí tình huống

Hướng dẫn giải:

Suy nghĩ của em về việc làm của bạn học sinh trong thông tin trên là: bạn học sinh trên rất trung thực, làm hỏng xe của người khác dám nhận lỗi bằng cách viết thư mà không trốn tránh lỗi sai => bạn học sinh là người biết tôn trọng sự thật.

2.2. Khám phá

Câu hỏi khám phá 1:

Em hãy đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi dưới đây:

Một nhà thơ chân chính

Ngày xưa, ở vương quốc Dagestan có một ông vua rất bạo ngược. Khắp nơi truyền đi bài hát lên án thói hống hách, bạo tàn của nhà vua.

Rồi một ngày, bài hát lọt đến tai vua. Vị vua ra lệnh tìm cho bằng được tác giả bài hát để xử tội. Truy tìm không ra, vị vua ra lệnh tống giam tất cả nhà thơ và nghệ nhân hát rong cả nước.

Sau đó, nhà vua lệnh phải hát cho nhà vua nghe một bài hát do chính mình sáng tác ca ngợi nhà vua. Tất cả đều cố gắng hoàn thành, riêng có ba nhà thơ kiên quyết không chịu hát. Họ bị tống giam vào ngục.

Ba tháng sau, vị vua giải ba người và cho thêm cơ hội. Một trong ba nhà thơ đã ca ngợi vị vua, thế là được thả ra.

Giàn hỏa thiêu xuất hiện, một trong hai nhà thơ còn lại cất tiếng hát. Riêng người cuối cùng vẫn im lặng, vị vua ra lệnh: “Trói hắn và thiêu chết!”

Cuối cùng, nhà thơ cũng cất vang tiếng hát. Đó là phơi bày nỗi thống khổ của người dân, phê phán thói xấu của nhà vua...Tiếng hát vang lên, cả hoàng cung rung động cùng với ngọn lửa bùng bùng bốc cháy như giận dữ. Nhà vua bất ngờ thét lên: “Dập tắt lửa! Ta không thể mất nhà thơ chân chính độc nhất của đất nước này”.

(Theo truyện cổ dân gian Nga)

1. Khi bị nhà vua bắt, các nhà thơ và nghệ nhân hát trong hành động như thế nào? Vì sao?

2. Việc chấp nhận cái chết của nhà thơ cuối cùng cho thấy ông là người như thế nào?

3. Theo em, thế nào là tôn trọng sự thật? Nêu một biểu hiện của tôn trọng sự thật?

Phương pháp giải:

Tìm kiếm thông tin

Liên hệ thực tế

Tóm tắt câu chuyện: Ở vương quốc Dagestan có ông vua bạo ngược, hống hách, tàn bạo khiến dân chúng lầm than. Một ngày nọ vua nghe được một bài hát phơi bày nỗi thống khổ của người dân, phê phán thói hư tât xấu của nhà vua. Vua ra lệnh bắt dữ tất cả các nhà thơ, nghệ nhân trong cả nước. Có ba nhà thơ không chịu hát khen ngợi nhà vua và đã bị bát giam, sau đó mang lên giàn hỏa thiêu. Ngay lập tức nhà vua yêu cầu dập lửa. Có lẽ nhà vua đã nhận ra điều chân chính của nhà thơ, tôn trọng sự thật.

Hướng dẫn giải:

1. Khi bị nhà vua bắt các nhà thơ và nghệ nhân hát rong đã hành động: tất cả đều cố gắng hoàn thành nhiệm vụ, riêng có 3 nhà thơ vẫn kiên quyết không hát, đến phút cuối khi bị đe dọa đến cái chết, đã có 2 nhà thơ phải cất tiếng hát ca ngợi nhà vua vì tất cả họ đều sợ cái chết, nhưng trong số đó vẫn có một nhà thơ kiên quyết đến phút cuối không hát, đến khi cận kề cái chết, ông đã cất lên tiếng hát tố cáo về tội ác của nhà vua. Sở dĩ ông hát như vậy vì ông muốn tôn trọng sự thật hiện tại của nhà vua không lo cho bá tánh muôn dân, ông muốn vạch trần cho nhà vua thức tỉnh, ông là một nhà thơ chân chính

2. Việc chấp nhận cái kết của nhà thơ cuối cùng cho thấy ông là người chân chính, không gian dối, giám làm giám chịu trách nhiệm trước lời nói và hành động của mình, dũng cảm đối diện với cái chết mà không cầu xin. Điều đó chứng tỏ ông là người rất tôn trọng sự thật.

3. Tôn trọng sự thật là suy nghĩ, nói và làm theo đúng sự thật, bảo vệ sự thật.

Câu hỏi khám phá 2:

Quan sát hình ảnh và trả lời các câu hỏi sau:

1. Em có nhận xét gì về nội dung trao đổi của các bạn trong hai hình ảnh trên?

2. Từ câu chuyện của các bạn trong hai hình ảnh trên, em hãy cho biết vì sao chúng ta phải tôn trọng sự thật

Phương pháp giải:

- Nghiên cứu trực quan và liên hệ thực tế.

Hướng dẫn giải:

1. Từ 2 cuộc trò chuyện của các bạn trong hình ảnh trên em có những nhận xét sau: các bạn đã biết được lợi ích của việc nói ra sự thật; biết nhận ra lỗi của mình khi đã nói dối, nói sai sự thật, làm mất lòng tin của người khác và tự xấu hổ khi bị người khác phát hiện.

2. Chúng ta phải tôn trọng sự thật vì: đó là đức tính cần thiết và quý báu giúp nâng cao phẩm giá của con người, góp phần tạo mối quan hệ xã hội tốt đẹp, được mọi người tin yêu, quý trọng.

Sau bài học này, các em có thể đạt được những yêu cầu sau:

+ Nêu được một số biểu hiện của tôn trọng sự thật.

+ Giải thích được vì sao phải tôn trọng sự thật.

+ Luôn nói thật với người thân, thầy cô, bạn bè và người có trách nhiệm.

+ Không đồng tình với việc nói dối hoặc che dấu sự thật.

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng GDCD HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!