Nội dung tóm tắt lý thuyết và bài tập minh hoạ Bài 14: An toàn lao động và bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí môn Công nghệ 11 Kết nối tri thức được HOC247 biên soạn và tổng hợp ngắn gọn, chi tiết sẽ cung cấp cho các em kiến thức về an toàn lao động trong sản xuất cơ khí, bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí và các biện pháp phòng ngừa mất an toàn lao động và vệ sinh môi trường trong lĩnh vực sản xuất cơ khí.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. An toàn lao động trong sản xuất cơ khí
a. An toàn lao động
- An toàn lao động là giải pháp phòng, chống tác động của các yếu tố nguy hiểm để đảm bảo không xảy ra thương tật, tử vong trong quá trình lao động.
- Tai nạn lao động là tai nạn xảy ra trong quá trình lao động do kết quả tác động đột ngột từ các yếu tố nguy hiểm bên ngoài làm chết người hoặc làm tổn thương, phá huỷ chức năng hoạt động bình thường của bộ phận nào đó trên cơ thể.
- Bệnh nghề nghiệp là bệnh phát sinh do điều kiện lao động có hại của nghề nghiệp tác động đối với người lao động.
b. Một số yếu tố gây mất an toàn trong sản xuất cơ khí
Hoạt động sản xuất cơ khí sử dụng nhiều loại trang thiết bị khác nhau, mỗi loại chứa đựng các yếu tố nguy cơ khác nhau.
- Các bộ phận chuyển động của máy có thể gây va đập, quấn bộ phận hoặc toàn cơ thể vào máy.
- Điện có thể gây điện giật và ảnh hưởng khác nhau tùy độ lớn dòng điện, thời gian tiếp xúc.
- Vật văng bắn từ các nguồn như phoi, phôi, dao.
- Nổ có 2 loại là nổ vật lí và nổ hoá học, cả 2 đều gây nguy hiểm.
- Nguồn nhiệt từ các bộ phận như đúc, nhiệt luyện, cán.
- Các hoá chất sử dụng trong sản xuất cơ khí có nguy cơ gây cháy, nổ, nhiễm độc.
Hình 1. Một số cảnh báo các yếu tố nguy hiểm trong sản xuất cơ khí
1.2. Bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí
a. Bảo vệ môi trường
Bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí nhằm giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp và đảm bảo vệ sinh công nghiệp.
b. Các yếu tố gây ô nhiễm môi trường trong sản xuất cơ khí
Các yếu tố ảnh hưởng trực tiếp
- Khói bụi trong sản xuất cơ khí, các khí/khói độc hại như oxide kim loại, CO, NO.
- Nước thải trong sản xuất cơ khí chứa hàm lượng cao các hoá chất, các hạt kim loại, có thể ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt và cây cối, sinh vật.
- Chất thải rắn từ sản xuất cơ khí.
Các yếu tố ảnh hưởng gián tiếp
- Phát triển các khu công nghiệp: Sự phát triển không hợp lí hoặc quá nhanh các khu công nghiệp gây tác động đến môi trường, bao gồm việc san phẳng đất đai, giảm diện tích cây trồng và hệ thống xử lí chất thải không đồng bộ.
- Hoạt động vận chuyển, sinh hoạt: Hoạt động vận chuyển và các chất thải từ y tế và vệ sinh cũng có thể ảnh hưởng tới môi trường xung quanh các nhà máy cơ khí.
Hình 2. Chất thải sản xuất ảnh hưởng tới môi trường
1.3. Các biện pháp phòng ngừa mất an toàn lao động và vệ sinh môi trường trong lĩnh vực sản xuất cơ khí
a. Thay đổi công nghệ, thiết bị
Thiết bị, công nghệ mới không chỉ nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm mà còn giảm thiểu nguy cơ mất an toàn lao động và ảnh hưởng tới môi trường.
Hình 3. Cải thiện công nghệ
b. Các biện pháp về kĩ thuật an toàn
Có thể áp dụng một số biện pháp để đảm bảo an toàn lao động, bao gồm:
- Che chắn để ngăn chặn yếu tố nguy hiểm tác động đến người lao động.
- Áp dụng các biện pháp kĩ thuật an toàn như thông gió, làm mát, lọc bụi.
- Thiết lập khoảng cách an toàn giữa các máy và giữa máy với các kết cấu của nhà xưởng.
- Sử dụng bảo hộ lao động để bảo vệ các bộ phận trên cơ thể có nguy cơ ảnh hưởng khi làm việc.
Hình 4. Một số biện pháp kĩ thuật an toàn
Bài tập minh họa
Bài 1. Em hãy phân loại các yếu tố gây ô nhiễm môi trường trong sản xuất cơ khí.
Hướng dẫn giải
- Yếu tố ô nhiễm môi trường có thể phân loại thành: vật lí, hoá học, vi sinh vật.
- Ô nhiễm môi trường gồm: nước, không khí, đất và gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người và các sinh vật khác.
- Ô nhiễm môi trường xảy ra là do con người và cách quản lí của con người.
Bài 2. Em hãy nêu một ví dụ về biện pháp thay đổi công nghệ, thiết bị trong các biện pháp phòng ngừa mất an toàn lao động và vệ sinh môi trường trong lĩnh vực sản xuất cơ khí.
Hướng dẫn giải
Ví dụ thay đổi công nghệ:
Thay vì làm sạch phôi sau đúc trong khuôn cát bằng khí áp lực, có thể sử dụng công nghệ phun bi trong buồng kín hoặc hệ thống tự động khép kín để giảm thiểu ảnh hưởng tới môi trường.
Luyện tập Bài 14 Công nghệ 11 Kết nối tri thức
Học xong bài này các em có thể:
- Nhận thức được tầm quan trọng của an toàn lao động và bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí.
- Trình bày được các biện pháp phòng ngừa mất ATLĐ và vệ sinh môi trường trong lĩnh vực sản xuất cơ khí.
2.1. Trắc nghiệm Bài 14 Công nghệ 11 Kết nối tri thức
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 11 Kết nối tri thức Chương 4 Bài 14 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. An toàn lao động trong sản xuất cơ khí là tất cả những giải pháp phòng, chống tác động của các yếu tố nguy hiểm nhằm bảo đảm không xảy ra thương tật, tử vong đối với con người trong quá trình lao động.
- B. An toàn lao động trong sản xuất cơ khí là việc đảm bảo an toàn cho những người tham gia giao thông không xảy ra bất cứ sự cố hay vấn đề gì liên quan đến bị thương hay tử vong do va chạm giao thông hoặc các yếu tố bên ngoài tác động.
- C. An toàn lao động trong sản xuất cơ khí nhằm phòng, chống tác động của các yếu tố nguy hiểm có hại gây ra thương tật, tử vong, bệnh tật, làm suy giảm sức khỏe con người khi làm việc trong các xưởng và nhà máy cơ khí.
- D. An toàn lao động trong sản xuất cơ khí là những cách, phương pháp và công việc liên quan đến việc giữ cho thực phẩm luôn được an toàn và vệ sinh sạch sẽ.
-
- A. Nổ vật lí do áp suất bình chứa và nổ hóa học
- B. Nguồn nhiệt từ bộ phận đúc, nhiệt luyện, cán
- C. Hóa chất
- D. Tất cả các đáp án trên
-
- A. Khí thải và bụi
- B. Nước thải, chất thải rắn
- C. Tiếng ồn
- D. Tất cả các đáp án trên
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
2.2. Bài tập SGK Bài 14 Công nghệ 11 Kết nối tri thức
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 11 Kết nối tri thức Chương 4 Bài 14 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Mở đầu trang 68 SGK Công nghệ 11 Kết nối tri thức - KNTT
Khám phá trang 42 SGK Công nghệ 11 Kết nối tri thức - KNTT
Luyện tập trang 69 SGK Công nghệ 11 Kết nối tri thức - KNTT
Kết nối năng lực trang 71 SGK Công nghệ 11 Kết nối tri thức - KNTT
Luyện tập trang 72 SGK Công nghệ 11 Kết nối tri thức - KNTT
Vận dụng trang 72 SGK Công nghệ 11 Kết nối tri thức - KNTT
Hỏi đáp Bài 14 Công nghệ 11 Kết nối tri thức
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
