Soạn văn 11 Tiếng mẹ đẻ nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức tóm tắt

1. Bố cục văn bản

• Bố cục gồm 3 phần:
  • Phần 1: (Nhiều người An Nam...giống nòi lo lắng"): Phê phán những hành vi của thói học đòi "Tây hóa".
  • Phần 2: ("Tiếng nói... để nói ra"): Tầm quan trọng của tiếng mẹ đẻ đối với vận mệnh dân tộc.
  • Phần 3: (Còn lại): Mối quan hệ giữa ngôn ngữ nước ngoài với ngôn ngữ nước mình.

2. Hướng dẫn soạn văn Tiếng mẹ đẻ nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức

Câu 1. Nguyễn An Ninh phê phán những hành vi nào của thói học đòi "Tây hóa"?

• Nguyễn An Ninh phê phán lối học đòi “Tây hóa”:
  • Bập bẹ xem vài ba tiếng Tây trong lời nói: làm tổn thương tiếng mẹ đẻ và tự bộc lộ là người kém văn hóa
  • Lối sống lai căng từ kiến trúc đến lời ăn tiếng nói, là biểu hiện từ bỏ văn hóa → dấu hiệu mất gốc, mất nước
  • Ông phê phán quan niệm sai lầm cho rằng tiếng nước mình nghèo nàn nhưng vẫn khuyến khích giới trí thức học tiếng nước ngoài

Câu 2. Theo tác giả, tiếng nói có tầm quan trọng như thế nào đối với vận mệnh của dân tộc?

• Theo tác giả, tiếng nói vô cùng quan trọng đối với vận mệnh của dân tộc. "Tiếng nói là người bảo vệ quý báu nhất nền độc lập của các dân tộc, là yếu tố quan trọng nhất giúp giải phóng các dân tộc bị thống trị".

Câu 3. Căn cứ vào đâu, tác giả nhận định tiếng "nước mình" không nghèo nàn?

•  Tác giả đã đưa ra ba dẫn chứng để khẳng định rằng tiếng nước mình không nghèo nàn:
  • "Ngôn ngữ của Nguyễn Du nghèo hay giàu?". 
    • Truyện Kiều là một minh chứng về khả năng biểu đạt tài tình của ngôn ngữ mà không ai có thể phủ định được.
  • Tác giả tiếp tục đưa ra câu hỏi mang tính khẳng định: "Vì sao người An Nam có thể dịch những tác phẩm của Trung Quốc sang nước mình, mà lại không thể viết những tác phẩm tương tự?". 
  • “Ở An Nam cũng như mọi người khác đều có thể ứng dụng nguyên tắc này: Điều gì người ta suy nghĩ kĩ sẽ diễn đạt rõ ràng, và dễ dàng tìm thấy những từ để nói ra”

Câu 4. Tác giả quan niệm như thế nào về mối quan hệ giữa ngôn ngữ nước ngoài với ngôn ngữ "nước mình"?

• Phê phán những kẻ học đòi Tây học nhưng Nguyễn An Ninh không phủ nhận ngôn ngữ nước ngoài. Theo tác giả: "Chúng ta không thể né tránh châu Âu, vai trò hướng đạo của giới trí thức chúng ta buộc họ phải biết ít nhất là một ngôn ngữ châu Âu để hiểu được châu Âu". 

Câu 5. Trong hoàn cảnh nước nhà đang bị thực dân thống trị thì câu nói sau đây của tác giả có hoàn toàn đúng không: "Nếu người An Nam hãnh diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của châu Âu, việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian"?

• Trong hoàn cảnh nước nhà đang bị thực dân thống trị, câu nói trên của tác giả là có lí nhưng không hoàn toàn đúng. Muốn giải phóng dân tộc, chúng ta phải làm một cuộc cách mạng vũ trang với một đường lối đúng đắn, chứ không thể chỉ làm cho ngôn ngữ phong phú được.

Trên đây là bài Soạn văn 11 Tiếng mẹ đẻ nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Tiếng mẹ đẻ nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----