Mời các em cùng tham khảo nội dung bài học Mai An Tiêm do HOC247 biên soạn nhằm giúp các em giải thích được sự xuất hiện quả dưa hấu. Bên cạnh đó, thấy được vợ chồng Mai An Tiêm là người cần cù, chăm chỉ, dám nghĩ dám làm, thông minh, sáng tạo cũng rất hiếu thảo với vua cha.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Hoạt động khởi động
Giải câu đố:
Vỏ xanh, ruột đỏ, hạt đen
Hoa vàng, lá biếc, đố em quả gì?
Hướng dẫn trả lời:
- Đáp án: Quả dưa hấu.
1.2. Đọc
Mai An Tiêm
Ngày xưa, có một người tên là Mai An Tiêm được Vua Hùng yêu mến nhận làm con nuôi. Một lần, vì hiểu lầm lời nói của An Tiêm nên nhà vua nổi giận, đầy An Tiêm ra đảo hoang.
Ở đảo hoang, hai vợ chồng An Tiêm dựng nhà bằng tre nứa, lấy cỏ phơi khô tết thành quần áo.
Một hôm, An Tiêm thấy một đàn chim bay qua thả xuống loại hạt đen nhánh. Chàng bèn nhặt và gieo xuống cát, thầm nghĩ: “Thứ quả này chim ăn được thì người cũng ăn được”. Rồi hạt nảy mầm, mọc ra một loại cây dây bò lan rộng. Cây ra hoa rồi ra quả. Quả có vỏ màu xanh thẫm, ruột đỏ, hạt đen nhánh, có vị ngọt và mát. Vợ chồng An Tiêm đem hạt gieo trồng khắp đảo.
Mùa quả chín, nhờ vua cha, An Tiêm khắc tên mình vào quả, thả xuống biển, nhờ sóng đưa vào đất liền. Một người dân vớt được quả lạ đem dâng vua. Vua hối hận cho đón vợ chồng An Tiêm trở về.
Thứ quả lạ đó là giống dưa hấu ngày nay.
(Theo Nguyễn Đổng Chi)
Từ ngữ:
- Đảo hoang: đảo không có người ở.
- Hối hận: lấy làm tiếc và cảm thấy day dứt khi nhận ra lỗi lầm của mình.
Câu 1: Vợ chồng Mai An Tiêm đã làm gì ở đảo hoang?
Hướng dẫn trả lời:
Vợ chồng Mai An Tiêm đã dựng nhà bằng tre nứa, lấy cỏ phơi khô tết thành quần áo, nhặt và gieo trồng một loại hạt do chim thả xuống.
Câu 2: Mai An Tiêm nghĩ gì khi nhặt và gieo trồng loại hat do chim thả xuống?
Hướng dẫn trả lời:
Mai An Tiêm nghĩ thứ quả này chim ăn được thì người cũng ăn được.
Câu 3: Nói tiếp các câu dưới đây để giới thiệu loại quả do Mai An Tiêm đã trồng:
- Quả có vỏ màu (...), ruột (...), hạt (...), vị (...)
- Quả có tên là (...)
Hướng dẫn trả lời:
- Quả có vỏ màu xanh, ruột đỏ, hạt đen nhanh, vị ngọt và mát.
- Quả có tên là dưa hấu.
Câu 4: Theo em, Mai An Tiêm là người thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
- Mai An Tiêm là người cần cù, chịu khó, dám nghĩ, dám làm, thông minh, sáng tạo và hiếu thảo.
* Luyện tập theo văn bản đọc:
Hướng dẫn trả lời:Tìm từ ngữ chỉ hoạt động trong đoạn văn sau:
An Tiêm khắc tên mình vào quả rồi thả xuống biển, nhờ sóng đưa vào đất liền. Một người dân vớt được quả lạ đã đem dâng vua. Vua hối hận cho đón vợ chồng An Tiêm trở về.
Hướng dẫn trả lời:
Các từ ngữ chỉ hoạt động trong đoạn văn là: khắc, thả, nhờ, đưa, vớt, dâng, hối hận, đón, trở về.
Câu 2: Đặt một câu với từ ngữ vừa tìm được.
Hướng dẫn trả lời:
- Bé Bi thả một chiếc thuyền giấy xuống chậu nước lớn.
1.3. Viết
- Luyện viết chữ hoa: N
Hướng dẫn trả lời:
- Quan sát chữ viết hoa N (kiểu 2) :
+ Độ cao: cỡ vừa 5 li, cỡ nhỏ 2,5 li.
+ Gồm 2 nét: giống nét 1 và nét 3 của chữ viết hoa M (kiểu 2)
- Cách viết chữ hoa N (kiểu 2):
+ Nét 1: Từ điểm đặt bút trên đường kẻ ngang 5, viết nét móc hai đầu trái, hai đầu lượn vào trong, dừng bút ở đường kẻ ngang 2.
+ Nét 2: Từ điểm đặt bút ở đường kẻ ngang 2, lia bút lên đường kẻ ngang 5, viết nét lượn ngang tạo thành nét thắt nhỏ, viết nét cong phải dừng bút ở đường kẻ ngang 2.
- Luyện viết ứng dụng: Người Việt Nam cần cù, sáng tạo.
Hướng dẫn trả lời:
- Học sinh viết lưu ý chữ viết hoa, độ cao và khoảng cách của các con chữ.
1.4. Nói và nghe
Câu 1: Quan sát tranh, nói tên nhân vật và sự việc trong từng tranh.
Mai An Tiêm
Hướng dẫn trả lời:
- Tranh 1: Vợ chồng Mai An Tiêm dựng nhà bằng tre nứa.
- Tranh 2: Mai An Tiêm thấy một đàn chim bay qua thả xuống loại hạt đen nhánh.
- Tranh 3: Vợ chồng Mai An Tiêm trồng ra một loại cây dây bò lan rộng , quả có vỏ màu xanh thẫm.
- Tranh 4: Mai An Tiêm khắc tên mình lên quả dưa, rồi thả xuống biển, nhờ sóng đưa vào đất liền.
Câu 2: Kể lại từng đoạn của câu chuyện theo tranh.
Hướng dẫn trả lời:
- Đoạn 1:
Vì hiểu lầm, hai vợ chồng Mai An Tiêm bị nhà vua đầy ra đảo hoang. Nơi này không có người sinh sống cũng chẳng có cách thức nào để kiếm ăn nhưng hai vợ chồng An Tiêm không bỏ cuộc. Họ dựng nhà bằng tre nứa, lấy cỏ phơi khô tết thành quần áo.
- Đoạn 2:
Một hôm, An Tiêm nhìn thấy đàn chim bay qua rồi thả xuống thứ hạt đen nhánh. An Tiêm thầm nghĩ “Chim ăn được thì người cũng ăn được.” Nghĩ vậy, chàng bèn nhặt thứ hạt kia rồi gieo xuống cát.
- Đoạn 3:
Nhờ công chăm sóc của hai vợ chồng, hạt đã nảy mầm rồi mọc ra một loại cây dây bò lan rộng. Cây ra hoa rồi ra quả. Quả có vỏ màu xanh thẫm, ruột đỏ, hạt đen nhánh, có vị ngọt và mát. Vợ chồng Mai An Tiêm vui mừng đem hạt gieo trồng khắp đảo.
- Đoạn 4:
Mùa quả chín, nhớ vua cha, An Tiêm đem khắc tên mình lên quả. Sau đó, hai vợ chồng thả xuống biển, nhờ sóng đưa những quả dưa vào đất liền. Một người dân vớt được quả lạ dâng vua. Vua thấy tên An Tiêm khắc trên quả dưa, hối hận bèn sai người đón vợ chồng Mai An Tiêm trở về.
Thứ quả lạ đó chính là quả dưa hấu ngày nay.
Bài tập minh họa
Viết 2-3 câu về nhân vật Mai An Tiêm trong câu chuyện trên.
Hướng dẫn trả lời:
Mai An Tiêm là nhân vật mà em yêu thích. Khi bị đuổi ra đảo hoang mặc dù hoàn cảnh thiếu thốn nhưng chàng luôn có ý chí, nghị lực vượt qua gian khổ. Chẳng những thế chàng còn là một người con hiếu thảo.
Luyện tập
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Đọc rõ ràng, rành mạch, lưu loát toàn bài Tập đọc.
+ Hiểu nội dung bài tập đọc Mai An Tiêm
