Sau khi tập luyện thể dục, thể thao, da có hiện tượng tiết mồ hôi. Hiện tượng này có ý nghĩa gì với cơ thể? Cơ chế của quá trình này được thực hiện như thế nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài học dưới đây Bài 43: Da và điều hòa thân nhiệt trong chương trình Khoa học tự nhiên 8 Chân trời sáng tạo.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Da
a. Cấu tạo và chức năng của da
- Cấu tạo:
+ Da có cấu tạo gồm ba lớp: lớp biểu bì, lớp bì và lớp mỡ dưới da.
- Chức năng:
+ Bảo vệ cơ thể, điều hoà thân nhiệt, tiếp nhận kích thích từ môi trường, ...
Hình 43.1. Các lớp cấu tạo của da
b. Một số bệnh về da và các biện pháp chăm sóc, bảo vệ và làm đẹp da an toàn
* Một số bệnh về da
- Bệnh lang ben là bệnh nhiễm nấm ngoài da thường gặp. Bệnh có thể lây từ người này sang người khác khi dùng chung đồ dùng cá nhân như quần áo, khăn tắm, . . .
- Bệnh mụn trứng cá do da bài tiết nhiều chất nhờn hoặc do bụi bẩn làm tắc nghẽn nang lông. Bệnh thường gặp ở thanh thiếu niên tuổi dậy thì, thường xuất hiện ở vùng mặt, ngực, lưng, . . .
- Bệnh ghẻ do cái ghẻ kí sinh trong da gây ra. Ghẻ lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp giữa da người lành với da người bệnh, một số trường hợp có thể do dùng chung đồ dùng sinh hoạt cá nhân.
* Các biện pháp chăm sóc, bảo vệ và làm đẹp da an toàn
- Hạn chế tiếp xúc với các yếu tố gây tổn thương da (nhiệt độ, tia tử ngoại, hoá chất, ...), không tự ý nặn mụn, rửa mặt đúng cách, sử dụng kem chống nắng, trang điểm phù hợp, ...
- Tắm rửa, thay quần áo và giữ da sạch để tránh các bệnh ngoài da; thường xuyên rèn luyện cơ thể để nâng cao sức chịu đựng của cơ thể và của da; rửa mặt, sử dụng kem chống nắng, trang điểm, ... đúng cách để có làn da khoẻ, đẹp.
c. Tìm hiểu các bệnh về da trong trường học hoặc khu dân cư, một số thành tựu ghép da trong y học
1.2. Thân nhiệt
a. Cách đo thân nhiệt
Hình 43.2. Nhiệt kế điện tử
+ Bước 1: Bật nguồn nhiệt kế.
+ Bước 2: Đưa đầu nhiệt kế vào vị trí cần đo (trán, tai, ...) và ấn nút bật để máy nhận dữ liệu và tiến hành đo.
+ Bước 3: Đợi khoảng 3 – 5 giây, đọc kết quả đo; so sánh với mức nhiệt độ tiêu chuẩn để có kết luận về tình trạng nhiệt độ cơ thể.
+ Bước 4: Tắt nguồn nhiệt kế, vệ sinh và bảo quản để đảm bảo chất lượng sử dụng, tuổi thọ của thiết bị.
b. Vai trò và cơ chế duy trì thân nhiệt ổn định ở người
- Thân nhiệt là nhiệt độ của cơ thể. Do thân nhiệt bằng nhiệt kế là cách để kiểm soát và theo dõi nhiệt độ cơ thể.
- Da và hệ thần kinh có vai trò quan trọng trong việc điều hoà thân nhiệt.
Hình 43.3. Vai trò của hệ thần kinh trong duy trì thân nhiệt ổn định ở người
- Sử dụng các phương pháp và phương tiện chống nóng, lạnh một cách hợp lí để phòng, chống cảm nóng, cảm lạnh.
Bài tập minh họa
Ví dụ 1: Trong cấu tạo của da người, các sắc tố mêlanin phân bố ở đâu ?
A. Tầng tế bào sống
B. Tầng sừng
C. Tuyến nhờn
D. Tuyến mồ hôi
Hướng dẫn giải
Trong cấu tạo của da người, các sắc tố mêlanin phân bố ở tầng tế bào sống.
Ví dụ 2: Da có vai trò gì đối với đời sống con người ?
A. Tất cả các phương án còn lại
B. Bảo vệ cơ thể
C. Điều hòa thân nhiệt
D. Góp phần tạo nên vẻ đẹp bên ngoài
Hướng dẫn giải
Da có vai trò bảo vệ cơ thể, điều hoà thân nhiệt, tiếp nhận kích thích từ môi trường, góp phần tạo nên vẻ đẹp bên ngoài
Đáp án A
Luyện tập Bài 43 Khoa học tự nhiên 8 Chân trời sáng tạo
Học xong bài này các em cần biết:
– Nêu được cấu tạo sơ lược và chức năng của da. Trình bày được một số bệnh về da và các biện pháp chăm sóc, bảo vệ và làm đẹp da an toàn.
– Tìm hiểu được các bệnh về da trong trường học hoặc trong khu dân cư.
– Tìm hiểu được một số thành tựu ghép da trong y học.
– Nêu được khái niệm thân nhiệt. Thực hành được cách đo thân nhiệt và nêu được ý nghĩa của việc đo thân nhiệt.
– Nêu được vai trò và cơ chế duy trì thân nhiệt ổn định ở người.
– Nêu được vai trò của da và hệ thần kinh trong điều hoà thân nhiệt.
– Trình bày được một số phương pháp chống nóng, lạnh cho cơ thể. Nêu được một số biện pháp chống cảm lạnh, cảm nóng.
– Vận dụng được hiểu biết về da để chăm sóc da, trang điểm an toàn cho da.
– Thực hiện được tình huống giả định cấp cứu khi cảm nóng hoặc lạnh.
3.1. Trắc nghiệm Bài 43 Khoa học tự nhiên 8 Chân trời sáng tạo
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm KHTN 8 Chân trời sáng tạo Bài 43 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
Câu 1:
Chức năng của da là
- A. Là lớp bảo vệ đầu tiên ngăn cách các tác nhân từ bên ngoài xâm nhập vào bên trong cơ thể
- B. Tham gia vào cơ chế điều hòa thân nhiệt
- C. Bài tiết mồ hôi
- D. Cả A, B, C
-
Câu 2:
Cấu tạo của da gồm
- A. Lớp biểu bì
- B. Lớp bì
- C. Lớp mỡ dưới da
- D. Cả A, B, C
-
Câu 3:
Tầng sừng gồm
- A. Những tế bào chết đã hóa sừng, xếp xít nhau, dễ bong ra
- B. Cấu tạo từ các sợi mô liên kết bền chặt, trong đó có các thụ quan, tuyến mồ hôi, tuyến nhờn, lông và bao lông, mạch máu
- C. Các lớp mỡ dưới da
- D. Cả A, B, C
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
3.2. Bài tập SGK Bài 43 Khoa học tự nhiên 8 Chân trời sáng tạo
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập KHTN 8 Chân trời sáng tạo Bài 43 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Đang cập nhật câu hỏi và gợi ý làm bài.
Hỏi đáp Bài 43 Khoa học tự nhiên 8 Chân trời sáng tạo
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Khoa học tự nhiên HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
