GDKT & PL 11 Cánh Diều Bài 2: Cung, cầu trong kinh tế thị trường

a. Khái niệm cầu:

Cầu là số lượng hàng hóa, dịch vụ mà người tiêu dùng có khả năng mua và sẵn sàng mua ở các mức giá khác nhau trong một thời gian nhất định.

b. Các nhân tố ảnh hưởng đến cầu:

- Cầu về một loại hàng hóa và dịch vụ: phụ thuộc trước hết vào giá cả của chính hàng hóa, dịch vụ đó trên thị trường tại một thời điểm xác định.

- Những yếu tố khác ảnh hưởng đến cầu hàng hóa, dịch vụ:

+ Thu nhập của người tiêu dùng: Thu nhập trung bình của người tiêu dùng tăng thì cầu về hàng hóa, dịch vụ cũng tăng và ngược lại.

+ Giá cả hàng hóa khác: bao gồm những hàng hóa có khả năng thay thế, hoặc bổ sung cho việc tiêu dùng hàng hóa đó.

+ Dự đoán của người tiêu dùng về thị trường: Mặc dù giá một hàng hoá nào đó tăng nhưng người mua vẫn tiếp tục tăng mua hàng hóa đó vì họ dự đoán giá sẽ còn tăng nữa.

+ Tâm lí, tập quán và thị hiếu của người tiêu dùng: Thị hiếu của người tiêu dùng trong những giai đoạn khác nhau có ảnh hưởng khác nhau tới cầu về một số loại hàng hóa.

+ Dân số: Khi dân số tăng dẫn đến cầu về hàng hóa tăng.

Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu

a. Khái niệm cung:

Cung là số lượng hàng hóa, dịch vụ mà người bán có khả năng bán và sẵn sàng bán ở các mức giá khác khau trong một thời gian nhất định.

b. Các nhân tố ảnh hưởng đến cung:

- Cung về một loại hàng hóa và dịch vụ: phụ thuộc trước hết vào giá cả của ngành hàng hóa đó trên thị trường tại một thời điểm xác định.

- Những yếu tố khác ảnh hưởng đến cung của hàng hóa, dịch vụ:

+ Giá cả các yếu tố sản xuất: Nếu giá cả các yếu tố đầu vào của sản xuất như tiền công, giá nguyên vật liệu, tiền thuê đất,... giảm giá thì giá thành hàng hóa giảm nên sản xuất có lãi, dẫn đến tăng cung và ngược lại

+ Trình độ công nghệ sản xuất: Nếu công nghệ và kỹ thuật hiện đại thì năng suất lao động tăng và chi phí lao động sản xuất ra hàng hóa giảm. Như vậy sẽ có số lượng hàng hóa sản xuất và cung ứng nhiều hơn so với lao động thủ công.

+ Dự đoán của người bán về thị trường: Nếu dự báo giá tăng, người sản xuất hi vọng có lợi, họ sẽ tăng cung và ngược lại.

+ Số lượng người bán trên trị trường: Nếu số lượng người cùng sản xuất một loại hàng hóa càng nhiều thì cung về loại hàng hóa càng lớn và ngược lại.

+ Chính sách của nhà nước: nếu nhà nước có chính sách hỗ trợ (ví dụ: giảm thuế mặt hàng nào đó), lợi nhuận sẽ tăng, làm mức cung hàng hóa đó tăng lên và ngược lại.

Những yếu tố ảnh hưởng đến cung

- Trên thị trường, cung - cầu thường xuyên tác động lẫn nhau và ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả:

+ Khi lượng hàng hóa mà người mua muốn mua đúng bằng lượng hàng hóa mà người bán muốn bán thì mức giá cân bằng được hình thành.

+ Nếu cung nhỏ hơn cầu thì giá tăng cao hơn giá cân bằng.

+ Nếu cung lớn hơn cầu thì giá cả hạ xuống thấp hơn giá cân bằng.

Mối quan hệ cung - cầu trong nền kinh tế

- Vai trò của quan hệ cung cầu: Cung - cầu có tác dụng điều tiết quan hệ giữa sản xuất và lưu thông hàng hóa; làm thay đổi cơ cấu và quy mô thị trường, ảnh hưởng tới giá cả của hàng hóa. Căn cứ vào quan hệ cung - cầu, có thể dự đoán xu thế biến động của giá cả. Ở đâu có thị trường thì ở đó quan hệ cung - cầu tồn tại và hoạt động một cách khách quan.

Trường hợp: Gia đình H có nguồn thu nhập chính từ kinh doanh mặt hàng may mặc. Hiện nay trên thị trường, cung về mặt hàng này lớn hơn cầu. Gia đình H dự định chuyển đổi sang kinh doanh mặt hàng mới chưa có nhiều người kinh doanh.

Câu hỏi:

- Theo em, trường hợp nêu trên đề cập đến vai trò gì của quan hệ cung - cầu trong nền kinh tế?

- Lựa chọn của gia đình H có hợp lí không? Vì sao?

Lời giải chi tiết:

- Vai trò của quan hệ cung - cầu trong trường hợp trên là: điều tiết quan hệ giữa sản xuất và lưu thông hàng hóa.

- Lựa chọn của gia đình bạn H là hợp lí, vì: trong trường hợp cung lớn hơn cầu => giá cả sản phẩm giảm => doanh thu và lợi nhuận của gia đình bạn H sẽ giảm, từ đó, gia đình H dự định chuyển hướng kinh doanh.

Học xong bài này các em cần:

- Nêu được khái niệm cầu và các nhân tố ảnh hưởng đến cầu.

- Nêu được khái niệm cung và các nhân tố ảnh hưởng đến cung.

- Phân tích được mối quan hệ và vai trò của quan hệ cung – cầu trong nền kinh tế.

- Phân tích được quan hệ cung – cầu trong hoạt động sản xuất kinh doanh cụ thể.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm GDKT & PL 11 Cánh Diều Chủ đề 1 Bài 2 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Người tiêu dùng có xu hướng mua nhiều hàng hóa, dịch vụ khi nào?

  • A. cung lớn hơn cầu.
  • B. cung nhỏ hơn cầu.
  • C. cung bằng cầu.
  • D. giá cả hàng hóa tăng.

• Câu 2:

  Chủ thể sản xuất, kinh doanh có xu hướng mở rộng quy mô sản xuất khi nào?

  • A. cung lớn hơn cầu.
  • B. cung nhỏ hơn cầu.
  • C. cung bằng cầu.
  • D. giá cả hàng hóa giảm.

• Câu 3:

  Khi cung lớn hơn cầu, giá cả giảm, chủ thể sản xuất có xu hướng gì?

  • A. thu hẹp sản xuất.
  • B. mở rộng sản xuất.
  • C. tăng lượng cung hàng hóa.
  • D. đầu tư thêm thiết bị, máy móc.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập GDKT & PL 11 Cánh Diều Chủ đề 1 Bài 2 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Đang cập nhật câu hỏi và gợi ý làm bài.

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng GDKT & PL HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!