Công nghệ 8 Kết nối tri thức Bài 19: Các bước cơ bản trong thiết kế kĩ thuật

- Thiết kế kĩ thuật được thực hiện theo một số bước cơ bản:

+ Bước 1: xác định vấn đề, xây dựng tiêu chí cần đạt của sản phẩm,

+ Bước 2: tìm hiểu tổng quan, đề Tìm hiểu tổng qu xuất và lựa chọn giải pháp quan, đề xuất và lựa chọn giải pháp.

+ Bước 3: xây dựng nguyên mẫu

+ Bước 4: thử nghiệm và đánh giá

+ Bước 5: lập hồ sơ kĩ thuật 

- Các bước có thể lặp lại nhiều lần trong quá trình thực hiện cho đến khi sản phẩm đáp ứng được yêu cầu và giải quyết được vấn đề đặt ra.

1.2.1. Xác định vấn đề, xây dựng tiêu chí

- Bắt đầu thực hiện thiết kế sản phẩm, người thiết kế cần xác định rõ vấn đề, mô tả cụ thể tình huống thực tế.

- Từ đó xác định rõ:

+ Vấn đề, nhu cầu chính cần giải quyết là gì?

+ Tại sao cần phải giải quyết vấn đề đó?

+ Vấn đề được giải quyết mang lại lợi ích gì, cho ai? 

+ Cần thiết kế sản phẩm gì? Sản phẩm được thiết kế cần đạt tiêu chí gì?

- Vấn đề hay nhu cầu được phát hiện thông qua quan sát tự nhiên, đọc tài liệu, khảo sát thị trường hay nguyện vọng của người tiêu dùng. 

- Vấn đề cũng được phát hiện qua những bất tiện trong sinh hoạt, lao động và những sản phẩm cũ cần được cải tiến.

- Tiêu chí cần đạt của sản phẩm được phát biểu rõ ràng, thể hiện thông qua: chức năng, độ bền, tính thẩm mĩ, giá thành, khối lượng, kích thước, kiểu dáng, hiệu suất sử dụng năng lượng hay nhiên liệu, bảo vệ môi trường....

1.2.2. Tìm hiểu tổng quan, đề xuất giải pháp

- Tìm hiểu tổng quan cần tổng hợp thông tin khoa học liên quan đến sản phẩm và các sản phầm tương tự đã có trên thị trường đề có cơ sở khoa học và công nghệ giúp giải quyết vấn đề

- Kế thừa ưu điểm của các giải pháp đã có và tránh được các sai lầm khi thiết kế, những nhược điểm của giải pháp cũ. Đồng thời, đánh giá nhu cầu của người dùng đối với sản phẩm dự kiến thiết kế.

- Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp; đánh giá ưu, nhược điểm của mỗi giải pháp để lựa chọn giải pháp tối ưu nhất trên cơ sở điều kiện kinh tế, nguồn lực sản xuất, thời gian... Giải pháp được lựa chọn cần bám sát tiêu chí cần đạt của sản phẩm.

1.2.3. Xây dựng nguyên mẫu 

- Giải pháp lựa chọn cần được thể hiện dưới dạng bản vẽ chi tiết có đầy đủ thông tin để chế tạo nguyên mẫu. Trên cơ sở đó, xác định kết cấu, chuẩn bị và tính toán vật liệu, lập kế hoạch và tiến hành chế tạo nguyên mẫu.

- Nguyên mẫu là phiên bản đầu tiên của sản phẩm, có thể được làm bằng vật liệu khác với sản phẩm cuối cùng để tiết kiệm thời gian và chi phí. Mẫu này được kiểm tra, đánh giá theo các tiêu chí cần đạt của sản phẩm.

1.2.4. Thử nghiệm, đánh giá

- Nguyên mẫu được thử nghiệm, đo lường các thông số kĩ thuật, so sánh với các tiêu chí đã đặt ra cho sản phẩm. 

- Trên cơ sở đó, thực hiện các điều chỉnh cần thiết cho tới khi đáp ứng được các tiêu chí đã nêu của sản phẩm.

+ Quá trình thử nghiệm, đánh giá thường có sự tham gia của chuyên gia, khách hàng cùng với nhà thiết kế.

+ Ngày nay, máy tính và các phần mềm mô phỏng hỗ trợ rất tốt việc thiết kế và thử - nghiệm sản phẩm nên một số trường hợp sẽ không cần chế tạo nguyên mẫu.

1.2.5. Lập hồ sơ kĩ thuật 

- Bước cuối cùng của thiết kế kĩ thuật là lập hồ sơ kĩ thuật cho sản phẩm thiết kế. 

- Hồ sơ kĩ thuật bao gồm: bản vẽ kĩ thuật để chế tạo sản phẩm, các tài liệu liên quan đến hướng dẫn sử dụng, lắp đặt, vận hành và sửa chữa sản phẩm.

- Sau đó, nhà thiết kế có thể công bố kết quả hoặc đăng kí bản quyền sáng chế nếu giải pháp có tính mới và tính sáng tạo.

Ví dụ 1: Nêu các bước trong quy trình thiết kế kĩ thuật?

Hướng dẫn giải

 Thiết kế kĩ thuật được thực hiện theo 5 bước cơ bản:

+ Bước 1: xác định vấn đề, xây dựng tiêu chí cần đạt của sản phẩm,

+ Bước 2: tìm hiểu tổng quan, đề Tìm hiểu tổng qu xuất và lựa chọn giải pháp quan, đề xuất và lựa chọn giải pháp.

+ Bước 3: xây dựng nguyên mẫu

+ Bước 4: thử nghiệm và đánh giá

+ Bước 5: lập hồ sơ kĩ thuật 

Ví dụ 2: Việc lựa chọn giải pháp phù hợp cần căn cứ vào đâu?

Hướng dẫn giải

Việc lựa chọn giải pháp phù hợp cần căn cứ vào:

+ Điều kiện kinh tế, cơ sở vật chất

+ Khả năng của người thiết kế

+ Ưu nhược điểm của mỗi giải pháp

Học xong bài này các em cần biết:

Mô tả được các bước cơ bản trong thiết kế kĩ thuật

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 8 Kết nối tri thức Chương 5 Bài 19 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Việc lựa chọn giải pháp phù hợp cần căn cứ vào đâu?

  • A. Điều kiện kinh tế, cơ sở vật chất
  • B. Khả năng của người thiết kế
  • C. Ưu nhược điểm của mỗi giải pháp
  • D. Cả 3 đáp án trên

• Câu 2:

  Để biết bản vẽ thiết kế sản phẩm có đạt yêu cầu hay không thì không được bỏ qua bước nào?

  • A. Tìm hiểu tổng quan và đề xuất giải pháp
  • B. Xác định vấn đề, xây dựng tiêu chí
  • C. Thử nghiệm, đánh giá
  • D. Lập hồ sơ kĩ thuật

• Câu 3:

  Khi thực hiện tiến trình thiết kế kĩ thuật bước đầu cần:

  • A. Tìm hiểu tổng quan, đề xuất giải pháp
  • B. Lập hồ sơ kĩ thuật
  • C. Xây dựng nguyên mẫu
  • D. Xác định vấn đề, tiêu chí xây dựng

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 8 Kết nối tri thức Chương 5 Bài 19 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Khởi động trang 96 SGK Công nghệ 8 Kết nối tri thức - KNTT

Khám phá trang 96 SGK Công nghệ 8 Kết nối tri thức - KNTT

Khám phá trang 97 SGK Công nghệ 8 Kết nối tri thức - KNTT

Luyện tập trang 97 SGK Công nghệ 8 Kết nối tri thức - KNTT

Khám phá trang 99 SGK Công nghệ 8 Kết nối tri thức - KNTT

Luyện tập trang 100 SGK Công nghệ 8 Kết nối tri thức - KNTT

Vận dụng 1 trang 100 SGK Công nghệ 8 Kết nối tri thức - KNTT

Vận dụng 2 trang 100 SGK Công nghệ 8 Kết nối tri thức - KNTT

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!