-
Trong truyện ngắn Chí Phèo, nhà văn Nam Cao đã ba lần thuật lại và miêu tả việc Chí Phèo đến nhà bá Kiến sau khi ở tù về làng. Phân tích hình ảnh Chí Phèo trong lần thứ nhất và lần thứ ba đến nhà bá Kiến. Từ đó, nhận xét về sự thay đổi của nhân vật này. (5 điểm)
Câu hỏi:Lời giải tham khảo:
- Xác định đúng vấn đề nghị luận, đảm bảo cấu trúc của bài văn nghị luận viết mở bài, thân bài, kết bài.
- Giới thiệu khái quát về tác giả Nam Cao, truyện ngắn Chí Phèo, sự việc lần thứ nhất và lần thứ ba Chí Phèo đến nhà bá Kiến.
- Phân tích hình ảnh Chí Phèo trong lần thứ nhất đến nhà bá Kiến
- Vài nét về nhân vật: Chí Phèo là nhân vật trung tâm của truyện ngắn
- Lai lịch: Mồ côi.
- Lớn lên làm thuê làm mướn, là anh canh điền hiền lành khỏe mạnh.
- Sống lương thiện, có ước mơ về một gia đình nho nhỏ chồng cày thuê cuốc mướn, vợ dệt vải.
- Bị đẩy vào tù do cơn ghen của bá Kiến.
- Sau bảy tám năm ở tù về làng, Chí Phèo đến nhà bá Kiến.
- Hắn say khướt xách một vỏ chai đến cổng nhà bá Kiến, gọi tận tên tục ra mà chửi, mà ăn vạ.
- → Chí Phèo hận bá Kiến vì đã đẩy mình vào tù. Do vậy, Chí thẳng thắn tuyên bố khát vọng trả thù “Tao chỉ liều chết với bố con mày đấy thôi”. Qua đây, nhà văn đã phản ánh mâu thuẫn giữa người nông dân và cường hào địa chủ ở nông thôn Việt Nam trước Cách mạng. Đây cũng chính là giá trị hiện thực của truyện ngắn.
- → Chí Phèo hiện lên là một kẻ lưu manh, liều lĩnh không còn là anh canh điền hiền lành trước đây. Nhà tù thực dân phong kiến đã làm méo mó con người Chí Phèo từ hình dạng đến nhân phẩm. Chí trở nên lưu manh hóa.
- Bá Kiến xảo quyệt, khôn róc đời với kinh nghiệm trị người đã khiến cho Chí Phèo không đạt được mục đích ban đầu, đến nhà bá Kiến để trút hận. Sự khôn ngoan, mềm mỏng của cụ bá đã khiến Chí Phèo lòng nguôi nguôi. Chí được cho tiền, được đối đãi trọng nể nên thấy mình có vẻ oai nhưng thực chất đã thua bá Kiến. Sau chiến thắng giả này, Chí Phèo tiếp tục đến nhà bá Kiến lần thứ hai và bị bá Kiến lợi dụng để rồi biến thành quỷ dữ của làng Vũ Đại.
- → Nam Cao đã phản ánh đúng bản chất của người nông dân trước CMT8, 1945: có phần háo danh, còn mơ hồ về bản chất của kẻ thù trong khi đó bọn thống trị ở nông thôn thì xảo quyệt, thâm hiểm.
- Vài nét về nhân vật: Chí Phèo là nhân vật trung tâm của truyện ngắn
- Phân tích hình ảnh Chí Phèo trong lần thứ ba đến nhà bá Kiến
- Lần thứ ba - cũng là lần cuối cùng Chí Phèo đến nhà bá Kiến trong hoàn cảnh bị người tình là thị Nở khước từ.
- Chí uống rượu nhưng càng uống càng tỉnh hơi rượu không sặc sụa, hắn cứ thoang thoảng thấy hơi cháo hành của thị Nở.
- Chí Phèo định đến nhà thị Nở để trút những uất hận lên người tình và bà cô của thị “Tao phải đâm chết nó”. Thế nhưng hắn không rẽ vào nhà thị Nở mà cứ thẳng đường mà đến nhà bá Kiến. Mâu thuẫn giữa Chí và bá Kiến âm ỉ nay bùng phát. Chí đã nhận ra kẻ thù của đời mình, kẻ đẩy Chí tới bước đường tuyệt vọng này là bá Kiến chứ không hoàn toàn là thị Nở hay bà cô của thị.
- Chí Phèo từ chối năm hào của bá Kiến một cách dứt khoát “Tao không đến đây xin năm hào và dõng dạc đòi làm người lương thiện”, “Tao muốn làm người lương thiện”.
- Chí Phèo nhận thức rõ một sự thật hắn không thể làm người lương thiện nữa. Định kiến xã hội không cho phép Chí trở lại xã hội của những nguời lương thiện. Chí Phèo đã thực sự tỉnh ngộ về tình cảnh bi kịch của chính mình: Sinh ra làm người nhưng không có quyền làm người lương thiện.
- Hành động giết bá Kiến rồi tự sát đã diễn tả sự tuyệt vọng của Chí, cũng cho thấy mâu thuẫn giữa người nông dân và bọn cường hào không thể điều hòa. Đồng thời còn thể hiện khát vọng lương thiện trong con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Đây chính là giá trị nhân đạo sâu sắc của tác phẩm khi Nam Cao vẫn tin vào phần người nguyên sơ, trong trẻo còn sót lại trong Chí Phèo
- Lần thứ ba - cũng là lần cuối cùng Chí Phèo đến nhà bá Kiến trong hoàn cảnh bị người tình là thị Nở khước từ.
- Nhận xét sự thay đổi của nhân vật
- Lần thứ nhất, Chí Phèo mơ hồ nhận thấy kẻ thù của đời mình; lần thứ ba, Chí ý thức rõ hơn bao giờ hết bi kịch của mình và kẻ gây ra bi kịch ấy chính là bá Kiến. Lần thứ nhất mâu thuẫn giữa Chí và bá Kiến có sự hòa hoãn; lần thứ ba mâu thuẫn ấy không gì có thể xoa dịu mà là một mất một còn.
- Lần thứ nhất Chí Phèo đến nhà bá Kiến trong trạng thái của một kẻ lưu manh say rượu, mượn hơi rượu nhưng lần thứ ba đến nhà bá Kiến, Chí uống rượu mà tỉnh táo. Chí vẫn còn bộ dạng của quỷ dữ nhưng đã mang tâm hồn người với khát khao nhân bản làm người lương thiện.
- Đánh giá về nghệ thuật: Nam Cao miêu tả tâm lí nhân vật tài tình, nhân vật Chí Phèo hiện lên với sự lưỡng hóa về tính cách, phẩm chất: dở say dở tỉnh, mấp mé ranh giới giữa thiện - ác, giữa con người với con vật; ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, ngôn ngữ nhân vật chân thực.
- Phân tích hình ảnh Chí Phèo trong lần thứ nhất đến nhà bá Kiến
- Sáng tạo: Liên hệ mở rộng sâu sắc; diễn đạt mạch lạc, sáng tạo, mới mẻ.
- Lưu ý:
- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu chấm để đánh giá tổng quát bài làm của thí sinh, linh hoạt trong việc vận dụng hướng dẫn chấm, tránh cách chấm đếm ý cho điểm một cách máy móc.
- Khuyến khích những bài làm có tính sáng tạo
- Diễn đạt lủng củng, mắc nhiều lỗi chính tả trừ 0,5.
Câu hỏi này thuộc đề thi trắc nghiệm dưới đây, bấm vào Bắt đầu thi để làm toàn bài
YOMEDIA
Hướng dẫn Trắc nghiệm Online và Tích lũy điểm thưởng
CÂU HỎI KHÁC
- Đọc hiểu
- Xác định nội dung chính của đoạn trích
- Theo tác giả, khi nào người ta sẽ nghe được cả “tiếng động” và “tiếng vô thanh” của đời sống
- Anh/chị hiểu thế nào là lắng nghe chính mình
- Anh/chị có đồng tình với quan niệm của tác giả: phải lắng nghe và thấu hiểu chính mình thì ta mới nghe và thấu hiểu được những kẻ khác không
- Phần 2. Làm văn (7,0đ)
- Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) bàn về ý kiến Làm chủ được chính mình cũng chính là làm chủ được cuộc đời mình.
- Phân tích hình ảnh Chí Phèo trong lần thứ nhất và lần thứ ba đến nhà bá Kiến
