Soạn văn 12 Viết bài làm văn số 1: Nghị luận xã hội tóm tắt

Nắm được cách viết bài văn nghị luận về một tư tưởng, đạo lý: 

- Các bước làm bài: Tìm hiểu đề → Lập dàn ý → Viết bài → Sửa chữa.

- Một số nội dung cơ bản của kiểu bài nghị luận này.

Đề 1: Tình thương là hạnh phúc của con người.

Gợi ý:

a. Mở bài: Trong cuộc sống nếu không có tình thương thì cuộc sống chỉ là 1 mầu xám ngắt. Tình thương sẽ làm cho cuộc sống tràn ngập tiếng cười, niềm vui và hạnh phúc. Có thể nói "tình thương là hạnh phúc của con người".

b. Thân bài:

* Giải thích vấn đề

- Tình thương là tình cảm gắn bó giữa người với người, giữa con người với quê hương, đất nước … Tình thương là cơ sở tạo nên vẻ đẹp của xã hội.

- Hạnh phúc là sự sung sướng, toại nguyện. Hạnh phúc chỉ được tìm thấy trong tình yêu thương và khi ta biết yêu thương.

* Những biểu hiện của tình yêu thương

- Yêu quê hương, đất nước của mình.

- Thương người "như thể thương thân".

- Tình thương gia đình.

* Yêu thương là hành động, hành động vì tình thương mới thực sự hạnh phúc.

- Phải biết đấu tranh để bảo vệ đất nước, quê hương.

- Phải biết chia sẻ, cảm thông, giúp đỡ mọi người.

- Phải biết đỡ đần, gánh vác công việc gia đình giúp cha mẹ.

* Bình luận: Có thể lấy câu nói của Kim Woo Choong – nhà tỉ phú người Hàn Quốc thay cho lời bình luận: "Khi bạn sống vì mọi người thì thế giới sẽ trở nên tươi sáng, ấm áp và hạnh phúc hơn. Cuộc đời khi đó sẽ trở nên đáng sống và tươi đẹp. Bất cứ thanh niên nào dửng dưng với người khác và chỉ nghĩ đến sự thoải mái, sung sướng cho riêng mình đều rất đáng khinh. Người như thế không chỉ không biết đến những lợi lộc họ nhận được từ xã hội mà rõ ràng họ cũng chẳng biết hạnh phúc là gì".

c. Kết bài: Bài học rút ra cho bản thân từ vấn đề nghị luận

- Trước hết phải khẳng định tình yêu thương là 1 sức mạnh vĩ đại, nó sẽ luôn là niềm hạnh phúc quí giá cho mỗi con người. Bạn hãy cho đi 1 tình thương, bạn sẽ nhận lại 1 tấm lòng, đó chính là hạnh phúc. Cuộc sống sẽ trở nên đẹp biết bao khi con người sống với nhau bằng tấm lòng.

Đề 2. “Mọi phẩm chất đức hạnh là ở trong hành động".

Gợi ý:

a. Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

b. Thân bài:

- Giải thích thế nào là "phẩm chất đức hạnh"?

+ "Đức hạnh" là khái niệm biểu đạt đạo đức và tính nết tốt, thường dùng để nói về phụ nữ. Trong câu nói của Xi-xê-rông nó được dùng để chỉ đạo đức và tính nết tốt của con người nói chung.

+ Hành động: Là làm những việc những việc cụ thể nào đó, ít nhiều quan trọng một cách có ý thức, có mục đích 

=> Nói “Mọi phẩm chất của đức hạnh là ở trong hành động” nghĩa là cái làm nên giá trị của một người là những việc làm có ý thức cụ thể - những việc làm xuất phát từ những mục đích tốt đẹp khác nhau, gắn với những quy mô lớn nhỏ khác nhau.

- Phân tích, chưng minh, bình luận:

+ Nguyên nhân: Là do suy nghĩ, nhận thức biểu hiện bản chất, giá trị con người ở dạng tiềm ẩn, trừu tượng khó nhận biết. Lời nói tuy cũng biểu hiện trực tiếp bản chất nhung không có độ tin cậy cao: “Đừng nghe anh ta nói, hãy xem anh ta làm”. Chỉ hành động mới biểu hiện rõ nhất, có sức thuyết phục hơn cả mọi phẩm chất của đức hạnh - giá trị bản chất của con người. Hec-béc (Anh) cũng khẳng định: “Câu trả lời ngắn nhất là hành động”.

+  Nói "mọi phẩm chất đức hạnh là ở trong hành động" tức là nói đến mọi phẩm chất của đức hạnh thể hiện thông qua nhận thức, quan điểm và hành vi của người đó trong thực tiễn chứ không chỉ, không bao giờ và không khi nào lại thể hiện qua những lời nói suông.

+ Vậy một người tốt phải có những hành động tốt.

+ Một người chưa có hành động tốt (thậm chí có lỗi) nhưng đã xác định tư tưởng, nhận thức đúng đắn và chú ý để làm được như mình nghĩ thì hẳn là một người có đức hạnh rất đáng quý.

- Liên hệ đến thế hệ trẻ ngày nay và chính bản thân mình.

c. Kết bài: Khái quát và mở rộng vấn đề

Đề 3. Hãy phát biểu ý kiến của mình về mục đích học tập do UNESCO đề xướng: học đế biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình.

Gợi ý:

a. Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận

b. Thân bài:

- Giải thích: học là gì, quan điểm của xã hội đối với việc học từ xưa đến nay.

- Làm sáng tỏ các nội dung của ý kiến:

• Học đế biết: Học để tìm hiểu, để có tri thức, khám phá và giải thích các hiện tượng tự nhiên
• Học để làm: học để ứng dụng những kiến thức đã học vào quá trình lao động, để có thể có thể lao động tốt hơn, học để có nghề, tạo ra của cải vật chất cho mình và xã hội.
• Học để chung sống: Học giao tiếp ứng xử. Học những điều hay lẽ phải, học những việc làm đúng, chuẩn mực đạo đức và pháp luật để có thể là một công dân gương mẫu.
• Học để tự khẳng định mình: Học để chứng minh rằng mình là người có năng lực có thể thay đổi được tương lai của bản thân mình và có thể thay đổi thế giới.

- Mối liên hệ của các yếu tố trên: là những nấc thang cho sự học. Trước hết là để biết, sau mới để làm, tiếp nữa là để chung sống, và yếu tố cá nhân (khẳng định mình) đặt ở vị trí cuối cùng...

- Liên hệ đến thế hệ trẻ ngày nay và chính bản thân mình.

c. Kết bài: Khái quát và mở rộng vấn đề

Trên đây là bài Soạn văn 12 Viết bài làm văn số 1: Nghị luận xã hội tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Viết bài làm văn số 1: Nghị luận xã hội.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----