Phương pháp giải bài tập về chất điện li yếu môn Hóa học 11 năm 2021 - 2022

1.1. Viết phương trình điện li

Axit : CH₃COOH, H₂S , H₃PO₄ …

* CH₃COOH ⇔ H⁺ + CH₃COO^-

* H₂S ⇔ H⁺ + HS^- ; HS^- ⇔ H⁺ + S^2-

* H₃PO₄ ⇔ H⁺ + H₂PO₄^- ; H₂PO₄^- ⇔ H⁺ + HPO₄^2- ; HPO₂^2- ⇔ H⁺ + PO₄^3-

Hiđrôxit lưỡng tính : Al(OH)₃ , Zn(OH)₂ ...

Tính bazo :

* Al(OH)₃ ⇔ Al³⁺ + 3OH^-

* Zn(OH)₂ ⇔ Zn²⁺ + 2OH^-

Tính axit :

* Al(OH)₃ ⇔ H₃O⁺ + AlO₂^- 

* Zn(OH)₂ ⇔ 2H⁺ + ZnO₂^2-

1.2. Xác định độ điện li .

B₁ : Áp dụng CT tính độ điện li

\({\alpha = \frac{{so\,phan\,tu\,dien\,li}}{{so\,phan\,tu\,hoa\,\tan }} = \frac{{{n_{dien\,li}}}}{{{n_{hoa\,\tan }}}} = \frac{{{C_{M\,dien\,li}}}}{{{C_{M\,hoa\,\tan }}}}}\)

B₂ : Sử dụng phương pháp ba dòng .

                  AB   \( \mathbin{\lower.3ex\hbox{$\buildrel\textstyle\rightarrow\over {\smash{\leftarrow}\vphantom{_{\vbox to.5ex{\vss}}}}$}} {A^ + } + {B^ - }\)  

Ban đầu :    a             0        0

Điện li :      x              x        x

Cân bằng : a – x         x        x (M) .

→ Độ điện li : α = \(\frac{x}{a}\)

* α = 1 : chất điện li mạnh

* 0 < α < 1 : chất điện li yếu

* α = 0 : chất không điện li

Vi dụ 1: Viết phương trình điện li của các chất sau: CH₃COOH, H₂S

Hướng dẫn giải

* CH₃COOH: CH₃COOH ⇔ H⁺ + CH₃COO^-

* H₂S:             

H₂S ⇔ H⁺ + HS^- ;

HS^- ⇔ H⁺ + S^2-

Ví dụ 2: Điện li dung dịch CH₃COOH 0,1M được dung dịch có [H⁺] = 1,32.10^-3 M . Tính độ điện li α của axit CH₃COOH .

Hướng dẫn giải

Điều cần nhớ : Bài toán này đề đã cho nồng điện li của chất điện li

CH₃COOH  ⇔  H⁺ + CH₃COO^-

 1,32.10^-3             1,32.10^-3 (M)

Độ điện li của axit CH₃COOH

α =  \(\frac{{{{1.32.10}^{ - 3}}}}{{0,1}}.100 = 1,32\% \)

Ví dụ 3: Một lít dung dịch CH₃COOH 0,01 M có chứa tổng số 6,28.10²¹ ion và phân tử CH₃COOH . Tính độ điện li của axit này .

Hướng dẫn giải

Điều cần nhớ:

- Số phân tử N = n . 6,02.10²³

- Đề cho lượng ban đầu và lượng còn lại, nên sử dụng pp ba dòng :

+ Ban đầu

+ Điện li

+ Khi cân bằng

                    CH₃COOH ⇔ H⁺ + CH₃COO ^–

Ban đầu:        0,01

Điện li:             x                       x               x

Khi cân bằng  0,01 – x             x               x     mol

Theo đề : 0,01 – x + x + x =  \(\frac{{6,{{28.10}^{21}}}}{{6,{{02.10}^{23}}}} = 1,{043.10^{ - 2}}\) → x = 0,043.10^-2 mol

Độ điện li : α = \(\frac{{0,{{043.10}^{ - 2}}}}{{0,01}} = 4,{3.10^{ - 2}} = 4,3\% \)

Ví dụ 4: Hòa tan 3 gam CH₃COOH vào nước để được 250 ml dung dịch, biết độ điện li α = 0,12 . Tính nồng độ mol của các phân tử và ion trong dung dịch .

Hướng dẫn giải

Số mol ban đầu của CH₃COOH :

Số mol điện li của CH₃COOH :

CH₃COOH ⇔ H⁺ + CH₃COO^-

Ban đầu :               0,05                 0              0

Điện li :                   6.10^-3              6.10^-3       6.10^-3

Cân bằng :          0,05 – 6.10^-3       6.10^-3       6.10^-3 (mol).

[CH₃COOH] = 0,176 (M) ; [H⁺] = [CH₃COO^-] = 0,024 (M).   

Ví dụ 5: Trong 100 ml dung dịch axit nitrơ ở nhiệt độ nhất định có 5,64.10²¹ phân tử HNO₂ và 3,6.10²⁰ ion    NO₂^-.

a. Tính độ điện li của axit nitrơ trong dung dịch ở nhiệt độ đó .

b. Tính nồng độ mol của dung dịch nói trên .

Hướng dẫn giải

                    HNO₂ ⇔ H⁺ + NO₂^-

Ban đầu        n₀

Điện li         3,6.10²⁰           3,6.10²⁰

Khi cân bằng  5,64.10²¹      3,6.10²⁰

→ Số phân tử hòa tan trong dung dịch là : n₀ = 3,6.10²⁰ + 5,64.10²¹ = 6.10²¹

→ α = \(\frac{{3,{{6.10}^{20}}}}{{{{6.10}^{21}}}} = 0,06 = 6\% \)

b. Nồng độ dung dịch là: \(\frac{{{{6.10}^{21}}}}{{6,{{02.10}^{23}}.0,1}} = 0,1(M)\)

Câu 1. Trộn 40 ml dung dịch H₂SO₄ 0,25M với 60ml dung dịch NaOH 0,5M. Giá trị pH của dung dịch thu được sau khi trộn là

A. pH=14.                  

B. pH=13.                  

C.  pH=12.                 

D. pH=9.

Câu 2. Một dung dịch có nồng độ [OH^-] = 2,5.10^-10 mol/l. Môi trường của dung dịch thu được có tính chất

A. Kiềm.                    

B. Axit.                                  

C. Trung tính      

D. Lưỡng tính.

Câu 3. Dãy gồm các ion (không kể đến sự phân li của nước) cùng tồn tại trong một dung dịch là

A. Mg²⁺, K⁺, SO₄^2-, PO₄^3-                              

B. Ag⁺, Na⁺, NO₃^-, Cl^-           

C. Al³⁺, NH₄⁺, Br^-, OH^-

D. H⁺, Fe³⁺, NO₃^-, SO₄^2-

Câu 4. Một dung dịch (X) có pH = 4,5. Nồng độ [H⁺] (ion/lit) là

A. 0,25.10^-4                

B. 0,3.10^-3                  

C. 0,31. 10^-2            

D. 0,31.10^-4

Câu 5. Cho 4 dung dịch có cùng nồng độ mol là NaCl; CH₃COONa; CH₃COOH; H₂SO₄. Dung dịch có độ dẫn điện lớn nhất là

A. NaCl.                                 

B. CH₃COONa.              

C. CH₃COOH.                    

D. H₂SO₄.

Câu 6. Muốn pha chế 300ml dung dịch NaOH có pH = 10 thì khối lượng (gam) NaOH cần dùng là

A. 11.10^-4                   

B. 12.10^-4                   

C. 10,5.10^-4               

D. 9,5.10^-4 

Câu 7. Hoà tan m gam ZnSO₄ vào nước được dung dịch B. Tiến hành 2 thí nghiệm sau:

TN1: Cho dung dịch B tác dụng với 110ml dung dịch KOH 2M được 3a gam kết tủa.

TN2: Cho dung dịch B tác dụng với 140ml dung dịch KOH 2M thu được 2a gam kết tủa.  m bằng

A. 14,49g                   

B. 16,1g                     

C. 4,83g                     

D. 80,5g

Câu 8. Trộn 100ml dung dịch NaOH có pH = 12 với 100ml dung dịch HCl 0,012M. pH của dung dịch thu được bằng

A. pH = 5                   

B. pH = 4                   

C. pH = 3                   

D. pH = 7

Câu 9. Dung dịch A có chứa a mol Cu²⁺, b mol Al³⁺, c mol SO₄^2-, d mol NO₃^-. Biểu thức liên hệ giữa a,b,c,d là

A. 2a + 3b = 2c + d             

B. 64a + 27b = 96c + 62d         

C. a + b = c + d                               

D. 2a + 2c = b + 3d

Câu 10. Dãy gồm các chất điện li mạnh là

A. NaOH, H₂SO₄, CuSO₄, H₂O                  

B. NaCl, AgNO₃, Ba(OH)₂, CH₃COOH    

C. CH3COONa, KOH, HClO4, Al2(SO4)3

D. Fe(NO₃)₃, Ca(OH)₂, HNO₃, H₂CO₃

Câu 11. Cho hỗn hợp Mg(MnO₄)₂, Na₂SO₄, K₂Cr₂O₇ vào nước được dung dịch chứa các ion:

A. Mg²⁺ , MnO₄^2- , Na⁺, SO₄^2-, K⁺, Cr₂O₇^2-    

B. Mg²⁺, MnO₄^-, Na⁺, SO₄^2-, K⁺, Cr₂O₇^2-

C. Mg²⁺ , MnO₄^2-, Na⁺, SO₄^2-, K⁺, Cr₂O₇^2-      

D. Mg²⁺ , MnO₄^- , Na⁺, SO₄^2-, K⁺, Cr₂O₇^2-

Câu 12. Phương trình ion rút gọn của phản ứng cho biết:

A. Những ion nào tồn tại trong dung dịch

B. Nồng độ những ion nào tồn tại trong dung dịch lớn nhất

C. Bản chất của phản ứng trong dung dịch các chất điện li

D. Không tồn tại phân tử trong dung dịch các chất điện li

Câu 13. Chỉ dùng BaCO₃ có thể phân biệt được 3 dung dịch

A. HNO₃, Ca(HCO₃)₂, CaCl₂                                     

B. Ba(OH)₂, H₃PO₄, KOH                                     

C. NaHCO3, Ca(OH)2, CaCl2  

D. HCl, H₂SO₄, NaOH

Câu 14. Phương trình phân tử nào sau đây có phương trình ion rút gọn là

\(CO_3^{2 - } + 2{H^ + } \to C{O_2} \uparrow + {H_2}O\)

A. \(MgC{O_3} + 2HN{O_3} \to Mg{(N{O_3})_2} + C{O_2} \uparrow + {H_2}O\)                                

B. \({K_2}C{O_3} + 2HCl \to 2KCl + C{O_2} \uparrow + {H_2}O\)

C. \(CaC{O_3} + {H_2}S{O_4} \to CaS{O_4} + C{O_2} \uparrow + {H_2}O\)

D. \(BaC{O_3} + 2HCl \to BaC{l_2} + C{O_2} \uparrow + {H_2}O\)

Câu 15. Cho dung dịch chứa 0,1 mol (NH₄)₂CO₃ tác dụng với dung dịch chứa 34,2 gam Ba(OH)₂. Sau phản ứng thu được m(g) kết tủa. Giá trị của m là

A. 39,4.                      

B. 17,1.                                  

C. 15,5.                                  

D. 19,7.

Câu 16. Dãy ion không thể tồn tại đồng thời trong dung dịch là

A. Na⁺, OH^-, Mg²⁺, NO₃^-                   

B. K⁺, H⁺, Cl^-, SO₄^2-              

C. HSO₃^-, Mg⁺, Ca²⁺, NO₃^-                         

D. OH^-, Na⁺, Ba²⁺, Cl^-

Câu 17. Chất nào sau đây không dẫn điện được?

A. KCl rắn, khan                       

B. NaOH nóng chảy   

C. CaCl₂ nóng chảy           

D. HBr hòa tan trong nước

Câu 18. Chất nào không điện li ra ion khi hòa tan trong nước?

A.  CaCl₂                   

B.  HClO₄         

C.  Đường glucozơ             

D. NH₄NO₃

Câu 19. Trường hợp nào sau đây dẫn điện được?

A. Nước cất                                       

B. NaOH rắn, khan                

C. Hidroclorua lỏng                           

D.   Nước biển

Câu 20. Một dung dịch chứa 0,2 mol Na⁺; 0,1 mol Mg²⁺; 0,05 mol Ca²⁺; 0,15 mol HCO₃^- và x mol Cl^- . Giá trị của x là

A. 0,15                     

B. 0,35                     

C. 0,2                       

D. 0,3

---(Để xem tiếp nội dung từ câu 21 đến câu 40 của tài liệu các em vui lòng xem Online hoặc Đăng nhập vào HOC247 để tải về máy)--- 

ĐÁP ÁN PHẦN LUYỆN TẬP

1B	2B	3D	4D	5D	6B	7B	8D	9A	10C
11B	12C	13D	14B	15D	16A	17A	18C	19D	20B
21D	22B	23C	24C	25D	26B	27B	28C	29A	30B
31C	32B	33A	34D	35C	36B	37B	38D	39B	40B

 

Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Phương pháp giải bài tập về chất điện li yếu môn Hóa học 11 năm 2021 - 2022. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.

Ngoài ra các em có thể tham khảo thêm một số tư liệu cùng chuyên mục sau:

• Phương pháp giải bài tâp chuyên đề sự điện li môn Hóa 11 năm học 2021-2022
• Bài tập chuyên đề chất điện li, sự điện li môn Hóa học 11 năm 2021

Thi Online: 

• 25 Bài tập trắc nghiệm Hóa 11 Chương 1 Sự điện li Nâng cao