Soạn bài Nội dung ôn tập Học kì 2 tóm tắt - Cánh diều Ngữ văn 6

a. Đọc hiểu văn bản

b. Viết

c. Nói và nghe

d. Tiếng Việt

- Đánh giá dựa trên nội dung và hình thức.

Câu 1. Thống kể tên các thể loại, kiểu văn bản và tên văn bản cụ thể đã học trong sách Ngữ văn 6, tập hai.

Gợi ý:

Thể loại	Tên văn bản
Truyện	Bài học đường đời đầu tiên Ông lão đánh cá và con cá bàng Cô bé bán diêm
Thơ	Đêm nay Bác không ngủ Lượm Gấu con chân vòng kiềng
Văn nghị luận	Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật? Khan hiếm nước ngọt Tại sao nên có vật nuôi trong nhà?
Truyện	Bức tranh của em gái tôi Điều không tính trước Chích bông ơi!
Văn bản thông tin	Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng? Những phát minh "tình cờ và bất ngờ"

Câu 2. Nêu nội dung chính của các bài đọc hiểu trong sách Ngữ văn 6 tập hai.

Gợi ý:

- Bài học đường đời đầu tiên (Tô Hoài): Kể về chú Dế Mèn kiêu căng, hống hách nhưng biết ân hận trước những việc làm không đúng.

- Ông lão đánh cá và con cá vàng (Pu-skin): Truyện về ông lão khốn khổ và người vợ tham lam, phụ bạc.

- Cô bé bán diêm (An-dec-xen): Câu chuyện đầy cảm động về em bé nghèo trong đêm giao thừa.

- Đêm nay Bác không ngủ (Minh Huệ): Những chi tiết, hình ảnh chân thật và tình cảm da diết, cảm động về Bác và tình cảm Bác dành cho mọi người.

- Lượm (Tố Hữu): Hình ảnh hồn nhiên, dũng cảm của chú bé liên lạc và tình cảm sâu nặng của nhà thơ với chú bé.

- Gấu con chân vòng kiềng (U-xa-chốp): Kể chuyện về chú gấu con hồn nhiên, vui nhộn, hài hước, từ tự ti về đôi chân vòng kiềng của mình chuyển sang kiêu hãnh.

- Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?: Sự cần thiết của việc bảo vệ và đối xử nhân đạo với động vật.

- Khan hiếm nước ngọt: Vấn đề nguồn nước đang dần cạn kiệt.

- Tại sao nên có vật nuôi trong nhà?: Lợi ích của vật nuôi.

- Bức tranh của em gái tôi (Tạ Duy Anh): Kể về người em gái có tấm lòng và tình cảm trong sáng, vô tư dành cho anh trai của mình.

- Điều không tính trước (Nguyễn Nhật Ánh): Kể về ba người bạn nhỏ, ban đầu xích mích vì hiểu lầm, cuối cùng lại kết thành một khối yêu thương.

- Chích bông ơi! (Cao Duy Sơn): Câu chuyện cảm động của hai cha con Dế Vần trong cách đối xử với chú chim chích bông.

- Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng: Ghi lại quá trình ra đời của bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng.

- Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?: Nêu lên những nguyên nhân dẫn đến chiến thắng của đội tuyển bóng đá Việt Nam.

- Những phát minh “tình cờ và bất ngờ”: Sự ra đời không ngờ đến của một số phát minh.

Câu 3. Nêu những điều cần chú ý về cách đọc truyện (truyện đồng thoại, truyện của An-đéc-xen và Pu-skin, truyện ngắn); thơ có yếu tổ tự sự, miêu tả; văn bản nghị luận và văn bản thông tin.

Gợi ý:

- Lưu ý khi đọc truyện:

+ Chú ý các yếu tố thuộc về nội dung của truyện: cốt truyện, nhân vật, tình tiết;

+ Chú ý các yếu tố thuộc về hình thức của truyện: điểm nhìn trần thuật, giọng điệu, ngôn ngữ.

- Lưu ý khi đọc văn bản thơ:

+ Nhận biết được những đặc điểm về hình thức (vần, nhịp, biện pháp tu từ, yếu tố tự sự và miêu tả,…).

+ Nhận biết được yếu tố nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa,…) của thơ có sử dụng yếu tố tự sự và miêu tả.

- Lưu ý khi đọc văn bản nghị luận:

+ Xác định và đánh giá được ý kiến. Lí lẽ và bằng chứng nêu trong văn bản.

+ Xác định nội dung về đề tài, vấn đề, tư tưởng, ý nghĩa của các văn bản nghị luận xã hội.

- Lưu ý khi đọc văn bản thông tin:

+ Xác định và nắm được những thông tin văn bản muốn thông báo. 

+ Xác định hình thức trình bày các mục, spo của văn bản.

Câu 4. Thống kê các văn bản văn học (truyện, thơ) đã học ở hai tập sách Ngữ văn 6. Từ đó, nhận xét sự khác biệt về đặc điểm hình thức của mỗi thể loại ở hai tập sách.

Trả lời:

Thể loại	Tập	Tên văn bản	Đặc điểm
Truyện	Tập 1	Thánh Gióng	Hướng đến thể loại truyền thuyết, cổ tích.
		Thạch Sanh
		Sự tích Hồ Gươm
	Tập 2	Bài học đường đời đầu tiên	Hướng đến truyện đồng thoại và truyện ngắn.
		Ông lão đánh cá và con cá bàng
		Bức tranh của em gái tôi
		Điều không tính trước
		Chích bông ơi!
Thơ	Tập 1	À ơi tay mẹ	Tập trung vào thể loại lục bát.
		Về thăm mẹ
		Ca dao Việt Nam
	Tập 2	Đêm nay Bác không ngủ	Tập trung vào thơ có yếu tố tự sự, miêu tả.
		Lượm
		Gấu con chân vòng kiềng

Câu 5. Thống kê các văn bản nghị luận và văn bản thông tin đã học ở hai tập sách Ngữ văn 6, từ đó, nhận xét sự khác biệt về nội dung đề tài của mỗi loại văn bản ở hai tập sách

Trả lời:

Kiểu văn bản	Tập	Tên văn bản	Đặc điểm
Văn bản nghị luận	Tập 1	Nguyên Hồng- nhà văn của những người cùng khổ	Hướng dẫn học về nghị luận văn học.
		Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước
		Vẻ đẹp của một bài ca dao
	Tập 2	Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật?	Hướng dẫn học về nghị luận xã hội.
		Khan hiếm nước ngọt
		Tại sao nên có vật nuôi trong nhà?
Văn bản thông tin	Tập 1	Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ	Sự kiện được theo trật tự thời gian.
		Hồ Chí Minh và "Tuyên ngôn Độc lập"
		Giờ Trái Đất
	Tập 2	Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng	Sự kiện được thuật lại theo nguyên nhân - kết quả.
		Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?
		Những phát minh " tình cờ và bất ngờ"

Câu 6. Thống kê tên các kiêu văn bản đã được luyện viết trong sách Ngữ văn 6, tập hai.

Gợi ý:

- Tên các kiểu văn bản đã được luyện viết trong sách Ngữ văn 6 tập hai:

• Văn bản tự sự, miêu tả, biểu cảm.
• Văn bản nghị luận xã hội

Câu 7. Nêu và chỉ ra mối quan hệ giữa các nội dung đọc hiểu và yêu câu viết trong các bài ở sách Ngữ văn 6, tập hai.

Gợi ý:

- Viết bài văn kể lại một trải nghiệm đáng nhớ: Liên quan đến phần truyện, phải xác định được nhân vật, cốt truyện, các sự việc tiêu biểu.

- Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả: Phải nắm rõ được ý nghĩa, cảm xúc, nội dung và nghệ thuật mà bài thơ có yếu tố tự sự, miêu tả mang đến.

- Viết bài văn trình bày ý kiến về một hiện tượng đời sống: Thông qua các văn bản thông tin, cần xác định cách đưa ra lí lẽ, bằng chứng để thuyết phục, bảo vệ ý kiến của mình.

- Tóm tắt văn bản thông tin: Cần nắm rõ sự kiện, cách thuật lại sự kiện ấy để thực hiện bài viết này.

Câu 8. Chỉ ra ý nghĩa và tác dụng của việc tạo lập một văn bản có minh hoạ hình ảnh, bảng biểu, đồ thị,... (văn bản đa phương thức).

Gợi ý:

- Tạo điều kiện để học sinh động não, sáng tạo-->kích thích sự khám phá 

- Phát huy tối đa tiềm năng ghi nhớ của bộ não 

Câu 9. Nêu các yêu cầu rèn luyện kĩ năng nói và nghe ở sách Ngữ văn 6, tập hai. Các yêu cầu này có mối quan hệ thế nào với yêu cầu đọc và viết?

Gợi ý:

- Yêu cầu rèn luyện kĩ năng nói và nghe ở sách Ngữ văn 6, tập hai:

+ Nói:

• Kể lại được câu chuyện mà mình muốn kể.
• Biết cách ngắt ngừng, nhấn mạnh vào trọng tâm câu chuyện.
• Câu chuyện nói phải được miêu tả rõ ràng mạch lạc, nêu ra được vấn đề thảo

+ Nghe:

• Nắm được nội dung trình bày của người khác.
• Có thái độ và kĩ năng nghe phù hợp.

- Các yêu cầu này có mối quan hệ chặt chẽ với yêu cầu đọc và viết:

+ Trong phần đọc, học sinh phải xác định được những yếu tố tự sự, miêu tả, thông tin,… ở các tác phẩm đọc của từng chủ đề. Đến phần nói, học sinh dựa vào những kĩ năng đó để trình bày bài nói.

+ Trong phần viết, thường trong một bài nếu viết về chủ đề gì thì phần nói sẽ trình bày lại nội dung ở phần viết.

Câu 10. Các nội dung tiếng Việt được học trong sách Ngữ văn 6, tập hai là những nội dung nào?

Trả lời:

Các nội dung tiếng Việt được học trong sách Ngữ văn 6, tập hai là:

-  Từ láy, từ ghép.

- Cụm từ (cụm danh từ, cụm tính từ,...).

- Thành ngữ.

- Hoán dụ.

- Mở rộng chủ ngữ.

- Từ Hán Việt.

- Trạng ngữ.

- Dấu ngoặc kép.

- Lựa chọn từ ngữ và cấu trúc câu.

Các em có thể tham khảo 

• Soạn bài chi tiết Nội dung ôn tập Học kì 2 
• Bài giảng Nội dung ôn tập Học kì 2

---------------Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp----------------