Bài soạn Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp theo) sẽ giúp các em củng cố kiến thức về việc dùng cụm C-V để mở rộng câu, bước đầu biết cách mở rộng câu bằng cụm C-V.
1. Tóm tắt nội dung
- Xác định và gọi tên cụm C-V làm thành phần
- Gộp các câu thành câu có cụm C-V làm thành phần
- Gộp các câu thành câu có cụm C-V làm thành phần
2. Hướng dẫn soạn bài Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp theo)
Câu 1. Xác định thành phần cấu tạo của các câu sau đây. Cho biết những câu nào có thành phần câu được cấu tạo bằng cụm chủ - vị.
a) Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa.
(Hồ Chí Minh)
b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay.
(Hoài Thanh)
c) Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy đã mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nhoáng và thô kệch bắt chước người ngoài [...].
(Theo Thạch Lam)
Gợi ý:
a)
- (1) Khí hậu nước ta ấm áp.
- Cụm C- V này làm chủ ngữ.
- (2) ta quanh năm trồng trọt
- (3) (ta) thu hoạch bốn mùa.
- Hai cụm C - V (2) và (3) làm phụ ngữ trong cụm động từ cho phép.
b)
- (1) các thi sĩ ca tụng cảnh núi non hoa cỏ.
- (2) có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh.
- Hai cụm c - V (1) và (2) làm phụ ngữ cho danh từ khi.
- (3)núi non, hoa cỏ trông mới đẹp.
- (4)tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay.
- Hai cụm C - V (3) và (4) làm phụ ngữ cho động từ nói.
c)
- (1) những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần
- (2)những thức quý giá của đất mình thay dần...
- Hai cụm C - V (1) và (2) làm phụ ngữ cho động từ thấy.
Câu 2: Hãy gộp mỗi cặp câu sau đây thành một câu có cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không làm thay đổi ý chính của chúng.
a) Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.
b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: "Cái đẹp là cái có ích".
c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.
d) Cách mạng tháng Tám thành công. Từ đó, tiếng Việt có một bước phát triển mới, số phận mới.
Gợi ý:
a) Chúng em học giỏi làm cha mẹ và thầy cô rất vui lòng.
b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định rằng cái đẹp là cái có ích.
c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc.
d) Từ khi Cách mạng tháng Tám thành công, tiếng Việt có một bước phát triển mới, số phận mới.
Câu 4. Hãy gộp mỗi cặp câu sau đây thành một câu có cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không làm thay đổi ý chính của chúng.
Thực hiện yêu cầu như bài tập trên với các câu hoặc vế câu được in đậm dưới đây:
a) Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy.
(Ca dao)
b) Đây là cảnh một rừng thông. Ngày ngày biết bao nhiêu người qua lại. Nhưng bao nhiêu người qua lại cũng chỉ mải suy tính xem rừng này mỗi năm lấy được bao nhiêu nhựa thông, bao nhiêu củi thông. Đến lúc có người nhìn cảnh chỉ vì mến cảnh và biết quên mình trong cảnh, từ lúc ấy mới có văn thơ.
(Hoài Thanh)
c) Hàng loạt vở kịch như "Tay người đàn bà", "Giác ngộ", "Bên kia sông Đuống",... ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.
(Theo Đình Quang)
Gợi ý:
a) Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy.
b) Đây là cảnh một rừng thông ngày ngày có biết bao nhiêu người qua lại. Nhưng bao nhiêu người qua lại cũng chỉ mải suy tính xem rừng này mỗi năm lấy được bao nhiêu nhựa thông, bao nhiêu củi thông. [...]
c) Hàng loạt vở kịch như "Tay người đàn bà", "Giác ngộ", "Bên kia sông Đuống",... ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.
Để hiểu bài hơn, các em tham khảo
bài giảng Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp theo).
3. Hỏi đáp về bài Dùng cụm chủ - vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp theo)
Nếu có thắc mắc cần giải đáp các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
