Bàn về Sách mở ra trước mắt tôi những những chân trời mới

M.Gorki nhà văn bậc thầy của giai cấp vô sản, ông được nhân dân trên toàn thế giới kính trọng, nể phục vì vốn hiểu biết văn hóa rộng lớn, sâu sắc. Nhưng M.Gorki được người đời nể phục hơn nữa là tất cả các kiến thức ông học được do tự học, tự đọc sách. Chính ông đã nói đến tác động của sách đối với mình: “Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới”. Câu nói ấy như là một chân lý để giúp cho chúng ta hiểu đúng về giá trị của sách.

Sách đưa đến cho chúng ta nguồn tri thức vô tận, giúp chúng ta mở mang kiến thức và vốn hiểu biết theo từng ngày. Sách là kho tàng chứa đựng những hiểu biết của con người đã được khám phá, chọn lọc, thử thách, tổng hợp. Sách là nơi kết tinh những tư tưởng tiên tiến nhất của các thời đại, những hoài bão mạnh mẽ nhất, những tình cảm tha thiết nhất của con người. “Chân trời mới” có thể được hiểu là những chân trời tri thức mới, những chân trời cảm xúc mới. Tất cả đã giúp con người đẹp thêm, có văn hóa hơn, nhân ái hơn…

Sách đưa đến cho chúng ta nguồn tri thức vô tận, giúp chúng ta mở mang kiến thức nâng cao tầm hiểu biết về thế giới và con người. Sách đưa đến cho người đọc những hiểu biết mới mẻ về thế giới xung quanh, về vũ trụ bao la, về những đất nước và dân tộc xa xôi. Đọc những cuốn sách khoa học tự nhiên, ta được biết thêm những công thức toán học, lý học, hóa học giúp con người phát triển hơn về tư duy, hay đưa ta tới gặp các vị giáo sư nổi tiếng trong ngành khoa học tự nhiên; hoặc giúp chúng ta giải thích được những hiện tượng của tự nhiên, khám phá ra vũ trụ, các hành tinh khác. Hay chúng ta muốn tìm hiểu về đất nước, con người Nhật Bản, Anh, Pháp, Mỹ… chúng ta không cần phải đi đến đó mà hãy mua cho mình một quyển sách về du lịch, chúng ta sẽ lần lượt được đi thăm quan những khu du lịch nổi tiếng, được tiếp xúc với nền văn hóa của các nước ấy một cách thích thú và say mê. Như vậy, con người luôn luôn có ý thức học tập, tìm hiểu khám phá thế giới tự nhiên và xã hội. Những kinh nghiệm, suy nghĩ của con người được ghi chép, lưu giữ lại để truyền cho muôn đời con cháu mai sau. Sách trở thành một con đường quan trọng để con người đến với tri thức. Con người lưu lại vào sách những suy nghĩ tâm tư, tình cảm của mình về những vấn đề trong cuộc sống.

Sách còn giúp con người khám phá giá trị bản thân, giúp con người hiểu rõ hơn mình là ai trong cuộc sống này, làm thế nào để tồn tại và đạt được ước mơ, làm thế nào đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã và biết phân biệt được đúng – sai, xấu –tốt… trong cuộc sống… Để hiểu rõ hơn giá trị của bản thân, sách chính là chìa khóa mở cửa giúp con người giải đáp các thắc mắc của chính mình, giúp chính bản thân có thể tự tin đối diện với sóng gió của cuộc đời. Sách còn giúp chúng ta hiểu được đâu là hạnh phúc ,đâu là nỗi khổ của mỗi người và phải làm gì để sống cho đúng và đi tới một cuộc đời thật sự.

Khi chúng đọc sách, giở từng trang sách để đọc, chúng ta nhận thấy rằng, mỗi trang sách không những chứa đựng những thông tin mà qua đó sách còn giúp chúng ta đặt niềm tin tưởng, khát vọng, ước mơ vào cuộc sống. Khi đọc sách, người đọc cũng bộc lộ những cảm xúc, suy nghĩ của mình. Khi đọc một tác phẩm văn học thì ta cũng có thể nói rằng: sách đã cho ta những tình cảm ta chưa có, còn bồi đắp cho ta những tình cảm ta sẵn có. Khi đọc sách sử, người ta có thể thêm yêu nước, thêm yêu đồng loại. Sách có thể cho ta một cách sống thế nào cho ý nghĩa mà có thể trường học, đường đời chưa dạy ta. Đó là những triết lí cuộc sống mà chúng ta tìm được khi đọc một câu chuyện, một lời tâm sự trên trang sách. Khi đọc sách ta có thể nhận ra cuộc sống muôn màu muôn vẻ, và chứa trong đó nhiều giá trị cao đẹp, giúp ta nhìn nhận chính mình cũng như người xung quanh chính xác hơn. Như vậy sách “mở rộng những chân trời mới” không chỉ cho một người, trăm người, triệu người, mà cho cả nhân loại. Sách đã chắp cánh ước mơ cho cả nhân loại, bạn có thể ước mơ trở thành một nhà toán học giỏi, cũng có thể ước mơ viết ra những cuốn truyện hay, cũng có thể ước mơ trở thành một nhà sử học lẫy lừng… Dù mỗi người có một ước mơ khác nhau, dù ước mơ nhỏ bé hay vĩ đại cũng đều đáng trân trọng vì sách sẽ giúp các bạn thực hiện những khát vọng đó.

Câu nói của nhà văn đã cho ta hiểu thêm về giá trị của việc đọc sách và tầm quan trọng của sách đối với đời sống như thế nào. Vậy đọc sách thế nào để có hiệu quả, làm thế nào để sách thật sự là người bạn thân thiết của mỗi người? Đọc sách cũng phải phù hợp vào từng lứa tuổi: khi còn nhỏ, cha mẹ cho con cái đọc những chuyện cổ tích, đọc những bài ca dao, đồng ca… như thế sẽ giúp con cái mình học được đạo lý làm người, biết phân biệt đúng – sai, biết trân trọng và giữ gìn nét đẹp truyền thống của người Việt qua những bài đồng dao. Khi trở thành những cô cậu học sinh, sinh viên nên biết chọn cho mình những cuốn sách hay theo sở thích của bản thân như muốn khám phá vũ trụ hãy đọc những cuốn sách về khoa học, muốn hiểu tâm lý, tình cảm của con người hãy đọc những cuốn sách về tâm lý học hay đọc những tác phẩm văn học.. đọc sách để tiếp thu những tri thức nhân loại, để tôn trọng những thế hệ trước. Còn những người có tuổi, bản thân họ đã là một quyển sách, một bộ tiểu thuyết nhưng không vì thế mà họ không cần đọc sách. Những người đã già cũng cần đọc sách để giải trí, để suy ngẫm, để thấy cuộc sống có ý nghĩa ngay cả khi ta sắp lìa đời.

Khi đọc sách phải có phương pháp thích hợp, có mục đích rõ ràng. Trước hết, phải biết quý trọng sách và coi việc đọc sách là một công việc rất cần thiết, vừa thú vị vừa bổ ích. Nhưng phải chọn sách để đọc, không để bị lôi cuốn bởi những thị hiếu tầm thường, phải tìm đến những cuốn sách thực sự tốt, có ích. Khi đọc sách không nên đọc một cách qua loa đại khái, đọc cho xong mà phải vừa đọc vừa ngẫm nghĩ, đem kiến thức mình đọc được áp dụng vào cuộc sống.. Bởi những điều trong sách là những điều có ích cho cuộc sống mà tác giả đã chứng kiến hoặc đã trải nghiệm sau đó viết ra để là bài học kinh nghiệm cho độc giả.

Câu nói của nhà văn M.Gorki còn nguyên giá trị đối với mọi thời đại. Nó như một lời khẳng định về giá trị của việc đọc sách và cũng là lời khuyên con người nên chăm chỉ đọc sách hơn, đọc những điều có giá trị hơn để làm chủ vũ trụ rộng lớn bao la này. Sách sẽ mãi mãi là người bạn trung thành của chúng ta.