Vì sao nói chúng ta đang sống trong môi trường đầy phóng xạ?

Phóng xạ không còn là điều bí mật, cũng không đáng sợ. Nó là một hiện tượng tự nhiên, tồn tại khắp nơi và bất cứ lúc nào xung quanh ta. Loài người đang tồn tại và phát triển trong thế giới đầy phóng xạ này.

Tia phóng xạ mà ta thường nói đến là những tia α, β, γ và tia X do các chất phóng xạ gây ra. Trong số 108 nguyên tố cấu tạo nên thế giới vật chất đã được loài người biết đến thì có 92 nguyên tố tồn tại trong tự nhiên, trong đó trên 1/3 là các nguyên tố phóng xạ tự nhiên. Bản thân chúng đã có thể phóng xạ tạo ra các nguyên tố đồng vị, hoặc là bao gồm những nguyên tố đồng vị phóng xạ với một tỉ lệ nhất định. Ví dụ urani, rađi, hiđro-3, cacbon-14 và kali-40, v.v.. Những nguyên tố này là một bộ phận cấu thành của nhiều loại vật chất hoặc bao gồm trong nhiều loại vật chất. Chúng phân bố khắp nơi trên thế giới dưới dạng thể rắn, thể lỏng và thể khí. Cho nên trên thế giới khắp nơi đều có phóng xạ.

Khí rađon được phóng xạ ra từ nước hoặc đất, khi đốt than, đốt khí ga, v.v.. sẽ phóng thích ra các chất phóng xạ, khiến cho mỗi người hàng năm hấp thụ một lượng phóng xạ trong không khí khoảng 100 mrad. Xem chú thích về rad và Gy tại mục 180 trang 371 (1/1.000 rad gọi là mrad).

Các loại thực phẩm đều chứa những chất có tính phóng xạ. Mỗi người hàng năm hấp thụ một lượng phóng xạ khoảng 20 mrad từ trong thực phẩm.

Trái Đất và các loại vật liệu kiến trúc cũng chứa các chất có tính phóng xạ. Mỗi người hàng năm hấp thụ một lượng phóng xạ khoảng 50 mrad từ trong các vật liệu đó. Các chất khí có tính phóng xạ trong phòng (chủ yếu là khí rađon) nói chung cao hơn ở bên ngoài. Nhà thường mở cửa sổ khiến cho không khí trong ngoài lưu thông là một biện pháp tốt để giảm thấp nồng độ khí phóng xạ trong phòng.

Ngoài ra, khi hút thuốc, hoặc đeo đồng hồ dạ quang, khi chiếu tia X con người cũng bị các chất phóng xạ làm hại. Trong lá thuốc lá có chứa các nguyên tố đồng vị phóng xạ như Poloni-210, Rađi, v.v.. Một người nếu hàng ngày hút 20 điếu thuốc thì một năm phổi bị phóng xạ từ 50 – 100 mrad. Một lần chiếu X quang dạ dày, cơ thể sẽ hấp thu một lượng phóng xạ khoảng 200 – 1.500 mrad.

Các nghiên cứu về y tế học phóng xạ chứng tỏ: một lần toàn thân tiếp thu 25 mrad mới có thể quan sát được sự biến đổi về máu đối với cơ thể; một lần toàn thân tiếp thu 100 mrad thì có 2% số người vì thế mà bị nhiễm phóng xạ; nếu lượng chiếu xạ đạt đến 600 mrad trở lên mà không được cấp cứu có thể sẽ tử vong, nhưng một người bình thường hàng năm lượng hấp xạ bình quân khoảng 200 mrad từ các tia xạ trong vũ trụ, thức ăn, không khí, nhà ở, v.v.. cho nên chưa ảnh hưởng gì đến sức khỏe.