Phân tích mối quan hệ biện chứng giữa cái riêng và cái cái chung? Rút ra ý nghĩa phương pháp luận?

Phạm trù cái riêng, cái chung:

Phạm trù cái riêng dùng để chỉ 1 sự vật, 1 hiện tượng, 1 quá trình riêng lẻ nhất định.

Phạm trù cái chung dùng để chỉ những mặt, những thuộc tính, những yếu tố, những quan hệ,…  lặp lại phổ biến ở nhiều sự vật, hiện tượng.

Phạm trù cái đơn nhất dùng để chỉ những nét, những mặt, những thuộc tính,… chỉ có ở 1 sự vật, hiện tượng, 1 kết cấu vật chất nhất định mà không lặp lại ở sự vật, hiện tượng, kết cấu vật chất khác.

Quan hệ biện chứng giữa cái riêng và cái chung:

• Thứ nhất: cái riêng, cái chung và cái đơn nhất đều tồn tại khách quan. Trong đó, cái chung chỉ tồn tại trong cái riêng thông qua cái riêng mà biểu hiện được sự tồn tại của mình. không có cái chung nào thuần túy tồn tại bên ngoài cái riêng.
• Thứ hai: cái riêng chỉ tồn tại trong mối quan hề với cái chung. không có cái riêng nào tuyệt đối độc lập, không liên hệ với cái chung.
• Thứ ba: cái riêng là cái toàn bộ, phong phú hơn cái chung, cái chung là cái bộ phận nhưng sâu sắc bản chất hơn cái riêng.
• Thứ tư: cái đơn nhất và cái chung có thể chuyển hóa lẫn nhau trong những điều kiện xác định.

Ý nghĩa phương pháp luận:

Vì cái chung là cái sâu sắc, bản chất hơn cái riêng, do đó trong nhận thức và hoạt động thực tiễn phải biết phát hiện ra cái chung, vận dụng cái chung để cải tạo cái riêng. Nếu không hiểu biết cái chung sẽ rơi vào tình trạng mò mẫm, mù quáng.

Vì cái chung chỉ tồn tại trong cái riêng, nên bất kì cái chung nào khi áp dụng vào trường hợp riêng cũng cần được chú ý đến các đặc điểm cụ thể, nếu không sẽ rơi vào bệnh dập khuôn, giáo điều. ngược lại, nếu xem thường cái chung, tuyệt đối hóa cái riêng sẽ rơi vào bệnh cục bộ, địa phương chủ nghĩa.

Cần phải tạo điều kiện cho cái đơn nhất và cái chung chuyển hóa lẫn nhau theo chiều hướng tiến bộ có lợi.