Dung dịch X chứa a mol Na2CO3 và 2a mol KHCO3; dung dịch Y chứa b mol HCl. Nhỏ từ từ đến hết Y vào X, sau các phản ứng thu được V lít CO2

Do 2 thí nghiệm tạo lượng CO₂ khác nhau nên chứng tỏ HCl phải thiếu so với lượng chất trong X.
+) Khi nhỏ từ từ Y vào X thì lúc đầu X rất dư nên thứ tự phản ứng sẽ là:
CO₃^2- + H⁺ → HCO₃^-
HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O
\(\Rightarrow n_{CO_2}=b-a=\frac{V}{22,4}\)
+) Khi nhỏ từ từ X vào Y thì lúc đầu Y rất dư nên các chất trong X sẽ phản ứng với axit theo tỉ lệ mol tương ứng với số mol ban đầu. Phản ứng sẽ là:

⇒ n_H⁺ = 4x = b và \(n_{CO_2}=\frac{3V}{22,4} \Rightarrow b=4\frac{V}{22,4}\)
⇒ b = 4(b – a)
⇒ a : b = 3 : 4